ବଡଦାଣ୍ଡର ଅନ୍ୟତମ ଚର୍ଚ୍ଚିତ ସ୍ଥାନ ବଳଗଣ୍ଡି। ଅଧୁନା ବଡ ଦାଣ୍ଡରେ ଲୁପ୍ତ ନଦୀଟି ବଳଗଣ୍ଡିରୁ ବଡଶଙ୍ଖ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବାହିତ ହୋଇଥିଲା। ମାଦଳା ପାଞ୍ଜିରେ ଥିବା ସୂଚନା ଅନୁସାରେ ସମ୍ଭବତଃ ଏଇଠି କେଉଁଠି ବଳିବାମନ ପୂଜା ପାଇଁ ତିନି ମାଢ଼ (ସେ ସମୟରେ ସୁନା ମାପିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ଏକକ) ସୁନା ରହିଥିଲା। ସାରଳା ମହାଭାରତ ଅନୁସାରେ ଯୁଧିଷ୍ଠିରଙ୍କ ରାଜସୂୟ ଯଜ୍ଞରେ ନିମନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇ ଲଙ୍କପତି ବିଭୀଷଣ ଯୋଗ ଦେଇଥାଆନ୍ତି। ବିଦାୟ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ କଳିଯୁଗରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ କେଉଁଠି ଦର୍ଶନ କରିପାରିବେ ବୋଲି ପଚାରିଥିଲେ ବିଭୀଷଣ। ଏହାର ଉତ୍ତରରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କହିଥିଲେ ଯେ, ନୀଳସୁନ୍ଦର ପର୍ବତରେ କଳ୍ପବଟ ତଳେ ସେ ବଉଧ ରୂପରେ ବିଜେ ହେବେ। ସେହିଠାରେ ସାକ୍ଷାତ ହେବ। ପୁଣି ରଥଯାତ୍ରା ଦିନ ସେ ବଳଗଣ୍ଡିଠାରେ ଅର୍ଦ୍ଧଘଣ୍ଟି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦକ୍ଷିଣମୁହଁା ହେବେ। ସେତେବେଳେ ସାକ୍ଷାତ ହୋଇପାରିବ। ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ରଥଯାତ୍ରା ବେଳେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ସମୟରେ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଟିକେ ବିଶ୍ରାମ ଦେବା ପାଇଁ ବଡଦାଣ୍ଡର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ରଥ ରଖାଯିବାର ପରମ୍ପରା ଥିଲା। ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଏକ ଦେବୀ ମଣ୍ଡପ ଥିଲା ଏବଂ ସେଠାରେ ଠାକୁରଙ୍କ ଶୀତଳ ମଣୋହି ଅର୍ପିତ ହେଉଥିଲା ବୋଲି ଚୈତନ୍ୟ ଚରିତ୍ରାମୃତରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି। ସେଠାରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ଉଦ୍ୟାନ ଥିଲା ଏବଂ ସେଠାରୁ ଭୋଗ ଅର୍ପଣ କରାଯାଉଥିଲା। ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ସାଲବେଗଙ୍କ ସମାଧି ରହିଛି।
