ଚମ୍ପୁଆ,୨୭ା୫: କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲା ଚମ୍ପୁଆ ଉପଖଣ୍ଡରେ ଶାଳମଞ୍ଜି ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଉପାର୍ଜନର ମାଧ୍ୟମ ସାଜିଛି। ଆଦିବାସୀମାନେ ସପରିବାରେ ଏକ ମାସ ଧରି ଶାଳଫୁଲରୁ ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ କରୁଛନ୍ତି। ମାତ୍ର ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ ପରେ ବଜାର ଅଭାବରୁ ସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ହାତରେ ଶାଗମାଛ ଦରରେ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି। ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହକାରୀ ପରିଶ୍ରମ ତୁଳନାରେ ମୂଲ୍ୟ ପାଉ ନ ଥିବା ବେଳେ ବ୍ୟବସାୟୀ ମାଲାମାଲ ହେଉଛନ୍ତି।
ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଚମ୍ପୁଆ ବ୍ଲକ୍ ଅନ୍ତର୍ଗତ ହୁଞ୍ଜପଶି, କଇଁକା, ମହେଶ୍ୱରପୁର, କଙ୍କଡ଼ାପାଟ, ମିରିଙ୍ଗି, କୁନାପଶି ଆଦି ଗ୍ରାମର ଆଦିବାସୀମାନେ ଶାଳଗଛ ତଥା ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷାରେ ସରଗି ଗଛରୁ ପଡୁଥିବା ଫୁଲକୁ ଝାଡୁ ମାରି ସଂଗ୍ରହ କରିଥାନ୍ତି। ତାହାକୁ ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଠୁଳକରି ନିଆଁ ଲଗାଇ ପୋଡ଼ାଯିବା ପରେ ଶକ୍ତଆବରଣ ଖୋଳପାଥିବା ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହ କରିଥାଆନ୍ତି। ଏହାକୁ ପୁଣି ଟାଣଖରାରେ ଶୁଖାଇବା ପରେ ଉପର ଆସ୍ତରଣକୁ ଛଡ଼ାଇଥାଆନ୍ତି। ତାହା ମଧ୍ୟରୁ ବାହାରୁଥିବା ମଞ୍ଜିକୁ ବିକ୍ରି କରି ପରିବାର ପ୍ରତିପୋଷଣ କରିଥାଆନ୍ତି। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରାୟ ବସନ୍ତ ଋତୁରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଏକ ମାସ ଧରି ଚାଲିଥାଏ। ପରିବାରର ମହିଳା ପୁରୁଷ ବହୁ ପରିଶ୍ରମ କରି ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହରେ ଲାଗିଥାଆନ୍ତି। ପରେ ସ୍ଥାନୀୟ ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ ଏହାକୁ କିଲୋ ପ୍ରତି ୮ ରୁ ୧୦ ଟଙ୍କା ଦରରେ ବିକ୍ରି କରିଥାଆନ୍ତି। କେତେକ ସ୍ଥାନରେ ଟିଣ ପ୍ରତି ୧୫୦ ରୁ ୨୦୦ ଟଙ୍କାରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସାୟୀ କିଣିଥାଆନ୍ତି। ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରଚୁର ଶାଳ ଗଛ ଥିବାରୁ ଆଦିବାସୀମାନେ ଶାଳମଞ୍ଜିକୁ ମୁଖ୍ୟ ଉପାର୍ଜନର ମାଧ୍ୟମ କରିଛନ୍ତି। ମାତ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଶାଳ ମଞ୍ଜି କିଣିବାର କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନ ଥିବାରୁ ସଂଗ୍ରହକାରୀମାନେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ହାତରେ ମଞ୍ଜିକୁ କମଦରରେ ଟେକିଦେଉଛନ୍ତି। ଶାଳମଞ୍ଜି ଆଦିବାସୀମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥତ୍କ ସ୍ବଚ୍ଛଳ କରୁଥିବାରୁ ଏଥିପ୍ରତି ସରକାର ଆବଶ୍ୟକ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ କାଳିକାପ୍ରସାଦ ପଞ୍ଚାୟତର ହୁଞ୍ଜପଶି ଗ୍ରାମର ଦ୍ରୌପଦୀ ମହାନ୍ତ, କାଣ୍ଡେ ମୁଣ୍ଡା, ମାଣିକର ମହାନ୍ତ ଓ ବିଭୀଷଣ ମହାନ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ମଞ୍ଜି ସଂଗ୍ରହକାରୀମାନେ ମତ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏ ନେଇ ବନଖଣ୍ଡ ଅଧିକାରୀ ଏଚ୍ଡି ହନୁମନ୍ତ କହିଛନ୍ତି, ଶୋଷଣ କରୁଥିବା ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ପ୍ରତି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ।
-ମହେଶ୍ୱର ଦାଶ
