ଢାକା,୨୬।୧୨: ବାଂଲାଦେଶ ଆଜି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଘନ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ। ୱାଲର୍ଡମିଟର ଅନୁଯାୟୀ, ଏହାର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୧୭୬.୬ ନିୟୁତ ଅତିକ୍ରମ କରିଛି। ଏହା ଜନସଂଖ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ବିଶ୍ୱର ଅଷ୍ଟମ ବୃହତ୍ତମ ଦେଶ ପାଲଟିଛି। ତଥାପି, ଏହି ବର୍ଦ୍ଧିତ ଜନସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ, ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଛି: ହିନ୍ଦୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କ୍ରମାଗତ ହ୍ରାସ ପାଉଛି। ଆଜି, ବାଂଲାଦେଶରେ ହିନ୍ଦୁ ଜନସଂଖ୍ୟା ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଏକ ବହୁତ ଛୋଟ ଅଂଶ ହୋଇଗଲାଣି, ଯେତେବେଳେ ସ୍ବାଧୀନତା ସମୟରେ ପରିସ୍ଥିତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭିନ୍ନ ଥିଲା।
୨୦୨୨ ଜନଗଣନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ, ବାଂଲାଦେଶରେ ହିନ୍ଦୁଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୧୩ ନିୟୁତରୁ ୧୫ ନିୟୁତ ମଧ୍ୟରେ ଥିଲା। ପ୍ରତିଶତ ଭାବରେ, ଏହା ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ ୭.୫ ରୁ ୮ ପ୍ରତିଶତ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ। ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ବାଂଲାଦେଶ ଗଠନ ହେବା ସମୟରେ, ଦେଶର ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରାୟ ଏକ ପଞ୍ଚମାଂଶ ହିନ୍ଦୁ ଥିଲେ।
ବାଂଲାଦେଶର ଇତିହାସ ଉପରେ ନଜର ପକାଇଲେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଏ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦଶନ୍ଧି ସହିତ ହିନ୍ଦୁ ଜନସଂଖ୍ୟାର ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ସ୍ବାଧୀନତା ସମୟରେ ଏହା ପ୍ରାୟ ୨୨ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ କିଛି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ୧୩-୧୪ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ପରବର୍ତ୍ତୀ ଜନଗଣନାରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ଆହୁରି ହ୍ରାସ ପାଇଛି। ଆଜି, ଦେଶର ରାଜନୀତି, ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ସମାଜରେ ହିନ୍ଦୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପ୍ରଭାବ ବହୁତ ସୀମିତ। ବିପରୀତରେ, ମୁସଲିମ ଜନସଂଖ୍ୟା କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି, ଯାହା ଧାର୍ମିକ ସନ୍ତୁଳନକୁ ବିଗାଡ଼ି ଦେଇଛି।
ବାଂଲାଦେଶରେ ହିନ୍ଦୁ ଜନସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରଣ ହେଉଛି ବଡ଼ ପରିମାଣର ପ୍ରବାସ। ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ହିନ୍ଦୁ ପରିବାର ବାଂଲାଦେଶ ଛାଡି ଭାରତକୁ ଚାଲିଆସିଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରବାସ ଗୋଟିଏ କିମ୍ବା ଦୁଇ ବର୍ଷର ଘଟଣା ନୁହେଁ, ବରଂ ପିଢ଼ି ପରେ ପିଢ଼ି ଧରି ଚାଲିଆସୁଥିବା ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟା। ଭାରତ ସହିତ ଖୋଲା ସୀମା, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଆସାମରେ ପାରିବାରିକ ସମ୍ପର୍କ ଏବଂ ଭାଷା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତିରେ ସମାନତା ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଭାରତକୁ ପ୍ରବାସ କରିବା ଅପେକ୍ଷାକୃତ ସହଜ କରିଛି। ଅନେକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ହାରାହାରି ୨୦୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ହିନ୍ଦୁ ବାଂଲାଦେଶ ଛାଡି ଥାଆନ୍ତି। ଆଜି, ଭାରତରେ ରହୁଥିବା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକଙ୍କ ମୂଳ ବାଂଲାଦେଶରେ ଅଛି।
ଅର୍ଥନୈତିକ କାରଣ ପ୍ରବାସ ପଛରେ ଏକମାତ୍ର ପ୍ରେରଣାଦାୟକ ଶକ୍ତି ନୁହେଁ, ବରଂ ସୁରକ୍ଷା ଭାବନା ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସମସ୍ୟା ହୋଇଛି। ବିଭିନ୍ନ ସମୟରେ, ବାଂଲାଦେଶର ହିନ୍ଦୁମାନେ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ହିଂସା, ମନ୍ଦିର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ, ଜମି ବିବାଦ ଏବଂ ସାମାଜିକ ବୈଷମ୍ୟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛନ୍ତି। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ଟାର୍ଗେଟ କରାଯାଇଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ, ୧୯୯୦, ୨୦୦୧ ଏବଂ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ, ନିର୍ବାଚନ କିମ୍ବା ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା ସମୟରେ ହିନ୍ଦୁ ଅଞ୍ଚଳରେ ହିଂସା ରିପୋର୍ଟ ହୋଇଛି। ଏପରି ଘଟଣା ହିନ୍ଦୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଭୟ ଏବଂ ଅସ୍ଥିରତାକୁ ଆହୁରି ଘନୀଭୂତ କରିଛି।
Dharitri – The Largest & Most Trusted Odia Daily


