କୃଷି ପାଇଁ ଶୁଷ୍କ ଅଞ୍ଚଳ ବଡ଼ ସମସ୍ୟା। ତେବେ ଏହାକୁ କିଭଳି ଦୂର କରାଯାଇ ପାରିବ ତାହାର ଏକ ମଡେଲ ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିଛି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଏକ ଗାଁ। ଏହି ଗାଁର ନାଁ କଡ଼ଓ୍ବାଞ୍ଚି। ମରୁଡିପ୍ରବଣ ମରାଠାଓ୍ବାଡ଼ାର ୧ ହଜାରରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଲୋକ ବାସକରୁଥିବା ଏହି ଗାଁ ଏବେ ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ଓ କୃଷିର ନିଆରା ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଗ୍ରାମବାସୀ କୃଷିରୁ ବର୍ଷକୁ ପାଖାପାଖି ୭୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରୁଛନ୍ତି। ପ୍ରତିବର୍ଷ ମରୁଡି ଯୋଗୁ ଲୋକମାନେ କାମ ଅନ୍ବେଷଣରେ ଗାଁ ଛାଡି ସହରକୁ ଚାଲିଯାଉଥିଲେ। ତେବେ ସେମାନଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ଲାଗି ୧୯୦୦ ଦଶକର ମଧ୍ୟଭାଗରୁ ଚାଷକୁ ମୁଖ୍ୟ ପେସା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଗ୍ରାମବାସୀ ମନସ୍ଥ କରିଥିଲେ। ପାଣି ସମସ୍ୟା ଦୂର କରିବା ଲାଗି ସେମାନେ ପୋଖରୀ ଖୋଳିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପୋଖରୀରେ ପାଣି ସଂରକ୍ଷିତ ହୋଇ ରହିବା ଦ୍ୱାରା ଧୀରେ ଧୀରେ ଭୂତଳ ଜଳସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ଘଟି କୂଅ ଓ ନଳକୂଅରେ ପ୍ରଚୁର ପାଣି ଉପଲବ୍ଧ ହେଲା। ଏଥିଯୋଗୁ ଗ୍ରାମବାସୀ ସେମାନଙ୍କ ଚାଷ ଆଗକୁ ବଢ଼ାଇବାରେ ଲାଗିଲେ। ଏବେସୁଦ୍ଧା ଗାଁରେ ସେମାନେ ମିଳିତ ଭାବେ ୬୫୦ଟି ପୋଖରୀ ଖୋଳିସାରିଲେଣି ଓ ୧,୫୦୦ ଏକର ଜମିରେ ଅଙ୍ଗୁର ଚାଷ କରିପାରୁଛନ୍ତି। ଏହା ବାଦ୍ ସେମାନେ ଡାଳିମ୍ବ ଓ ବିଭିନ୍ନ ପନିପରିବା ଚାଷ କରି ରୋଜାଗାର ବଢ଼ାଇ ପାରିଛନ୍ତି। ଶୁଖିଲା ଜମିକୁ ଶସ୍ୟ ଶ୍ୟାମଳା କରିବା ପାଇଁ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ଉଦ୍ୟମ ଏବେ ଗାଁକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମରୁଡ଼ିମୁକ୍ତ କରିପାରିଛି। ପ୍ରଚୁର ଅଙ୍ଗୁର ଉପତ୍ାଦନ ହେଉଥିବାରୁ କୃଷକମାନେ ବିଦେଶକୁ ଅଙ୍ଗୁର ରପ୍ତାନି କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି। ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ୨୦୦ ଏକର ଜମିରେ ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଛି।

ଏଇ ଭାରତରେ
ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଉପଯୁକ୍ତ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ପାଇବା ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଅଧିକାର। କିନ୍ତୁ ଏବେ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଅନେକାଂଶରେ ଏହାର ବ୍ୟତିକ୍ରମ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଥିବା ଲକ୍ଷ୍ୟକରି କୋଭିଡ୍...

ବିବର୍ତ୍ତନବାଦ ଓ ଡାରଓ୍ବିନ୍
ପ୍ରଫେସର ଡ. ଅଜୟ କୁମାର ପାତ୍ର ପୃଥିବୀରେ ଏକକୋଷୀରୁ ବହୁକୋଷୀ, ଏକରୁ ଅଧିକ, ଅଧିକରୁ ଏକାଧିକ, ସରଳରୁ ଜଟିଳ, ଜଟିଳରୁ ମହାଜଟିଳ, ଜାତିରୁ ପ୍ରଜାତି ଓ...

ମୁକ୍ତ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ବିଚାର
ସିଞ୍ଜୋ ଆବେ ଜାପାନର ସବୁଠୁ ବେଶି ଦିନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରହିଥିବା ସିଞ୍ଜୋ ଆବେଙ୍କୁ ୮ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୨ରେ ଗୁଳି କରି ହତ୍ୟା କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପୂର୍ବର...

ମନନଶୀଳ ଔପନ୍ୟାସିକା
ଅନୁରାଧା ରଏ ମାଇଶ୍କିନଙ୍କୁ ସେତେବେଳେ ୯ ବର୍ଷ ବୟସ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ମା’ ତାଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ପଳାଇଥିଲେ। ପିତା ଭାରତର ଏକ କାଳ୍ପନିକ ସହର ‘ମୁନ୍ତାଜିର’ରେ...

ମାନସିକତାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଲୋଡ଼ା
ମନୁଷ୍ୟର ସାମାଜିକ ତତ୍ତ୍ୱ ସମ୍ପ୍ରତି ବିତର୍କତା ମଧ୍ୟକୁ ଠେଲି ହୋଇଯାଇଛି। ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରାଣୀ ହିସାବରେ ସେ ଯେଉଁ ଆତ୍ମଗରିମା ଟିକକ ଲାଭ କରିଥିଲା, ତାହା କେବଳ...

ପ୍ରକୃତି ସଂରକ୍ଷଣର ନୂଆ ରଣନୀତି
ଅତି ନିର୍ଦ୍ଦୟ ଓ ଅସହନୀୟ ଭାବେ ଉତ୍ତୋଳନ କରାଯାଉଥିବା ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ଉପରେ ବୈଶ୍ୱିକ ଅର୍ଥ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନିର୍ଭରଶୀଳ। ତେବେ ପ୍ରକୃତି ଉପରେ ଆମର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ...

ପୁଣି ମଦ
ପ୍ରକାଶ ତ୍ରିପାଠୀ କୋଭିଡ୍-୧୯ ଯୋଗୁ ସାରା ଦେଶରେ ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଚାଲିଥିଲାବେଳେ କେତେକ ସର୍ତ୍ତରେ ମଦଦୋକାନ ଖୋଲିବା ପାଇଁ ସ୍ବରାଷ୍ଟ୍ର ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଗାଇଡଲାଇନ୍ ଜାରି କରିଥିଲେ। କିଛି...

ସୃଜନ କଳା ମୁରୁଜ
ଅଭୟ କୁମାର ଦାସ ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଚିତ୍ରଲକ୍ଷଣ ନାମରେ ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ସମୟରେ ସେ ଥିଲେ ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚିତ୍ରକର। ଏକଦା...