
ତେହେରାନ,୨ା୭: ଆମେରିକୀୟ ଗୁପ୍ତଚର ସଂସ୍ଥା ଅନୁଯାୟୀ, ଇସ୍ରାଏଲର ଆକ୍ରମଣ ପରେ, ଇରାନ ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀରେ ନୌସେନା ଲ୍ୟାଣ୍ଡମାଇନ ଲୋଡ୍ କରିଥିଲା। ଏହା ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତୈଳ ମାର୍ଗ ବନ୍ଦ କରିବାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଯଦିଓ ଖଣିଗୁଡ଼ିକୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇ ନାହିଁ, ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ବିପଦ ଏବେ ବି ରହିଛି।
ଜୁନ୍ ୧୩ରେ ଇସ୍ରାଏଲର ଆକ୍ରମଣ ଏବଂ ଜୁନ୍ ୨୨ରେ ଆମେରିକାର ପ୍ରତିଶୋଧ ମଧ୍ୟରେ ଇରାନରେ ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ବନ୍ଦ କରିବାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଥିଲା।
ଇରାନ ଗତ ମାସରେ ଏହାର ନୌସେନା ଜାହାଜରେ ପାଣି ତଳେ ନୌସେନା ଖଣି ଲୋଡ କରିଥିଲା। ଏହା ସେହି ପଥ ଯାହା ଦେଇ ବିଶ୍ୱର ତୈଳ ଏବଂ ଗ୍ୟାସ୍ ବାଣିଜ୍ୟର ଏକ ପଞ୍ଚମାଂଶ ହୋଇଥାଏ।
ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀ ପାରସ୍ୟ ଉପସାଗରକୁ ଆରବ ସାଗର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରେ ଏବଂ ମାତ୍ର ୩୪ କିଲୋମିଟର ଚଉଡ଼ା। କିନ୍ତୁ ଏହାର ରଣନୈତିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ବହୁତ ଅଧିକ। ସାଉଦି ଆରବ, ଇରାକ, କତାର, ୟୁଏଇ ଏବଂ କୁଓ୍ବେତ ଭଳି ଦେଶରୁ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଏବଂ ଗ୍ୟାସ ଏହି ପଥ ଦେଇ ବାହାରକୁ ଆସନ୍ତି।
ଏହି ରାସ୍ତା ଉପରେ ଇରାନ ନିଜେ ନିର୍ଭରଶୀଳ। ଏହି କାରଣରୁ ଯଦି ଏହି ରାସ୍ତା ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ, ତେବେ ବିଶ୍ୱ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଣ ଭୁଶୁଡ଼ି ପଡ଼ିପାରେ ଏବଂ ତେଲ ମୂଲ୍ୟ ଆକାଶଛୁଆଁ ହୋଇପାରେ। ତଥାପି ଆମେରିକା ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କୂଟନୈତିକ ଚାପ ଏବଂ ସାମରିକ ସତର୍କତା ଯୋଗୁ ଏହି ସଙ୍କଟକୁ ଏଡ଼ାଇ ଦିଆଯାଇପାରିଲା।
ଆମେରିକୀୟ ଅଧିକାରୀମାନେ କୁହନ୍ତି, ଇରାନ ଖଣି ଲୋଡ୍ କରି ଦୁଇଟି ଜିନିଷ ହାସଲ କରିଛି। ହୁଏତ ଏହା ପ୍ରକୃତରେ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେଉଥିଲା, କିମ୍ବା ଏହା ଆମେରିକା ଏବଂ ଏହାର ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କୁ ମାନସିକ ଚାପ ତଳେ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିଲା। ଜୁନ ୨୨ରେ ଇରାନ ସଂସଦ ହର୍ମୁଜ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରସ୍ତାବ ପାରିତ କରିବା ପରେ ଏହି ଆଶଙ୍କାକୁ ଆହୁରି ଇନ୍ଧନ ମିଳିଥିଲା।
ତଥାପି ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ନ ଥିଲା କାରଣ ଏହାର ଅନୁମୋଦନ ଦେଶର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରିଷଦ ଦ୍ୱାରା ଦେବାକୁ ପଡ଼ିଥିଲା। ଇରାନ ପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ଥର ହର୍ମୁଜକୁ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଧମକ ଦେଇଛି।
ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହର୍ମୁଜ ପ୍ରଣାଳୀ ଖୋଲା ଅଛି ଏବଂ ବିଶ୍ୱ ତୈଳ ବଜାରରେ ମୂଲ୍ୟ ସ୍ଥିର ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ଆମେରିକୀୟ ନୌସେନା ଏବଂ ଗୁପ୍ତଚର ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ଏ ବିଷୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତର୍କ ଅଛନ୍ତି। ବାହାରିନରେ ଅବସ୍ଥିତ ଆମେରିକାର ପଞ୍ଚମ ନୌସେନା ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଦାୟୀ। ସମ୍ପ୍ରତି ଯେତେବେଳେ ଇରାନର ପରମାଣୁ ଘାଟି ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଥିଲା। ଆମେରିକା ସେଠାରୁ ତା’ର ମାଇନ-ବିରୋଧୀ ଜାହାଜଗୁଡ଼ିକୁ ଅସ୍ଥାୟୀ ଭାବରେ ହଟାଇ ଦେଇଥିଲା, ଯାହାଫଳରେ ଇରାନର ପ୍ରତିଶୋଧମୂଳକ ଆକ୍ରମଣରେ ସେଗୁଡ଼ିକ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ନ ହୁଏ।