
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୬।୫: ଭାରତ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମାସିକ ବେକାରୀ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରି ରୋଜଗାର ବଜାରର ଗତିଶୀଳତା ଉପରେ ରିଅଲ୍-ଟାଇମ୍ ତଥ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି। ଗୁରୁବାର ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ (MoSPI) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୨୫ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଦେଶର ବେକାରୀ ହାର ୫.୧% ରହିଥିଲା। ଏହି ତଥ୍ୟ ପିରିଓଡିକ ଲେବର ଫୋର୍ସ ସର୍ଭେ (PLFS) ର ମାସିକ ରିପୋର୍ଟରୁ ଆସିଛି, ଯାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତ୍ରୈମାସିକ ଏବଂ ବାର୍ଷିକ ଆଧାରରେ ପ୍ରକାଶ ପାଉଥିଲା।
ଏପ୍ରିଲ ୨୦୨୫ରେ ୧୫ ବର୍ଷ ଏବଂ ତଦୁର୍ଦ୍ଧ ବୟସ୍କଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବେକାରୀ ହାର ୫.୧% ରହିଥିବା ବେଳେ, ପୁରୁଷଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ୫.୨% ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୫.୦% ରହିଥିଲା। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ବେକାରୀ ହାର ୪.୫% ଥିବା ବେଳେ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ଏହା ୬.୫% ରହିଥିଲା, ଯାହା ସହରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଧିକ ରୋଜଗାର ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜକୁ ସୂଚାଇଛି।
୧୫-୨୯ ବର୍ଷ ବୟସର ଯୁବକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବେକାରୀ ହାର ୧୩.୮% ରହିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ମହିଳାଙ୍କ ବେକାରୀ ହାର ୧୪.୪% (ସହରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ୨୩.୭%, ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୧୦.୭%) ଏବଂ ପୁରୁଷଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ୧୩.୬% (ସହରୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ୧୫%, ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୧୩%) ରହିଥିଲା। ଏହା ଯୁବ ଜନସଂଖ୍ୟା, ବିଶେଷ କରି ସହରୀ ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗର ଅଭାବକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି।
ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଅଂଶଗ୍ରହଣ ହାର (LFPR) ଏପ୍ରିଲରେ ୫୫.୬% ରହିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୫୮% ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୫୦.୭% ରହିଥିଲା। ପୁରୁଷଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ LFPR ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୭୯% ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୭୫.୩% ଥିବା ବେଳେ, ମହିଳାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହା ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୩୮.୨% ରହିଥିଲା। କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷେତ୍ର ଅନୁପାତ (WPR) ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ୫୨.୮% ରହିଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୫୫.୪% ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୪୭.୪% ରହିଥିଲା।
ଏହି ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୨୫ରୁ ଏକ ନୂଆ ମଲ୍ଟିସ୍ଟେଜ ଷ୍ଟ୍ରାଟିଫାଇଡ ସାମ୍ପଲିଂ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ୭,୫୧୧ଟି ପ୍ରଥମ-ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସାମ୍ପଲିଂ ୟୁନିଟ ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ୮୯,୪୩୪ଟି ପରିବାର (ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୪୯,୩୨୩ ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୪୦,୧୧୧) ଏବଂ ୩,୮୦,୮୩୮ ବ୍ୟକ୍ତି (ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ୨,୧୭,୪୮୩ ଏବଂ ସହରାଞ୍ଚଳରେ ୧,୬୩,୩୫୫) ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ। ଏହି ସର୍ଭେ ସାପ୍ତାହିକ ସ୍ଥିତି (CWS) ଆଧାରରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିଛି, ଯାହା ସର୍ଭେ ପୂର୍ବବର୍ତ୍ତୀ ୭ ଦିନର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ବିଶ୍ଲେଷଣ କରେ।
ଏହି ବେକାରୀ ହାର ସେଣ୍ଟର ଫର ମନିଟରିଂ ଇଣ୍ଡିଆନ ଇକନୋମୀ (CMIE) ର ୭.୭୩% ତୁଳନାରେ କମ ରହିଛି, ଯଦିଓ ଉଭୟ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ ପଦ୍ଧତି ଭିନ୍ନ ହୋଇଥିବାରୁ ସିଧାସଳଖ ତୁଳନା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ୨୦୨୪ରେ PLFS ଅନୁଯାୟୀ ବେକାରୀ ହାର ୪.୯% ଥିବା ବେଳେ, ନୂଆ ପଦ୍ଧତି ହେତୁ ଏହି ତଥ୍ୟର ତୁଳନାରେ ସାବଧାନତା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ଜାତୀୟ ପରିସଂଖ୍ୟାନ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ (NSO) ସୂଚନା ଦେଇଛି।
ଏହି ମାସିକ ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ନୀତିନିର୍ମାତାଙ୍କୁ ରୋଜଗାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ସହାୟକ ହେବ ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ-ସହରାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଲିଙ୍ଗ-ଆଧାରିତ ଅସମାନତା ଦୂର କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣରେ ସହାୟତା କରିବ। ଯୁବ ବେକାରୀ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ଶ୍ରମଶକ୍ତି ଅଂଶଗ୍ରହଣରେ ଅଭାବ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ଏକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ହେଉଥିବା ବେଳେ, ଏହି ତଥ୍ୟ ସ୍କିଲ ଡେଭେଲପମେଣ୍ଟ ଏବଂ ନୂଆ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି ଉପରେ ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦେବାର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଜୋର ଦେଉଛି।