କେନ୍ଦୁଝର,୯ା୭(ନରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ): ବର୍ଷା ହେଲେ ବଣ ଜଙ୍ଗଲରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଛତୁ ଫୁଟେ। ବଜାରର ରାସ୍ତାକଡ଼ରେ ଛତୁ ପସରା ମେଲିଲାଣି। ସେ ମଧ୍ୟରୁ ରୁଟୁକା ଛତୁ ଅନ୍ୟତମ। ବିଶେଷକରି ବର୍ଷାଋତୁରେ ଏହି ଛତୁ ପଡ଼ିଆରେ ଫୁଟିଥାଏ। ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶରେ ଫୁଟୁଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଛତୁ ମଧ୍ୟରେ ରୁଟୁକା ଛତୁର ଚାହିଦା ଗାଁଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସହରରେ ରହିଛି। ତେଣୁ ସୁସ୍ବାଦୁ ରୁଟୁକା ଛତୁ ଉପରେ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ନଜର ରହିଥାଏ।
ବନବାସୀମାନେ ପାହାଡ଼, ଜମିବାଡ଼ିରୁ ଛତୁ ସଂଗ୍ରହକରି ବଜାରକୁ ପାଛିଆରେ ବୋହି ଆଣି ବିକ୍ରି କରିଥାନ୍ତି। ଏହାକୁ ବିକି ତେଲ, ଲୁଣ କିଣି ନେଇ ଘର ଚଳାନ୍ତି। ତେବେ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ମୂଲଚାଲ କରି ନେଇ ଅଧିକ ଦରରେ ବିକୁଥିବା ବେଳେ ବନବାସୀଙ୍କୁ ଉଚିତ ମୂଲ୍ୟ ମିଳେ ନାହିଁ ବୋଲି ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ଶିକ୍ଷକ ପ୍ରଣବ ରାଉତରାୟ କହିଛନ୍ତି।
ପ୍ରଥମକରି ରୁଟୁକା ଛତୁ ବଜାରକୁ ଆସିଲେ ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ ନେଇଯାଇ କିଲୋ ୬ ରୁ ୭ ଶହ ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି କରିଥାନ୍ତି। ଧୀରେ ଧୀରେ ପରିମାଣରେ ହ୍ରାସ ହେଲେ ଏହାର ଦର କମିଥାଏ। ତେବେ କିଛିଦିନ ପରେ ଏହାର ଦାମ କମିଲେ ହେଁ କିଲୋ ୨ ଶହ ଟଙ୍କାରୁ କମେ ନାହିଁ। ସାଧାରଣତଃ ବନବାସୀ ଛତୁକୁ ପତ୍ରରେ ନିର୍ମିତ ଚଉତିରେ ଭାଗକରି ବିକ୍ରିକରିଥାନ୍ତି। ଚଉତି ସାଇଜ ଅନୁଯାୟୀ, ଦାମ ୨୦ ରୁ ୫୦ ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରି ହୋଇଥାଏ। ଏହାକୁ ବ୍ୟବସାୟୀ କିଣି ନେଇ କଟକ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ଆଦି ଅଞ୍ଚଳକୁ କିଲୋ ୧ ହଜାର ଓ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟରେ ବିକି ଲାଭବାନ୍ ହୋଇଥାନ୍ତି। ଜଙ୍ଗଲରେ ସାପ, ଭାଲୁ, ହାତୀ ଭୟ ଏବଂ ବହୁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରି ସହରକୁ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି ା କିନ୍ତୁ ବ୍ୟବସାୟୀ ସେମାନଙ୍କଠାରୁ ବହୁ କମ୍ ଦାମରେ କିଣି ନେଇଥାନ୍ତି। ଏହି ଟଙ୍କା ସିଧାସଳଖ ବନବାସୀଙ୍କ ପାଖକୁ ଗଲେ ସେମାନେ ଅଧିକ ଲାଭବାନ ହୋଇପାରନ୍ତେ ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀମାନେ କହିଛନ୍ତି।
ଛତୁରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ସୁସ୍ବାଦୁ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ। ଏହାକୁ କାଟି କୁନ୍ଦୁରି, ଖଡ଼ା, ଶାଗ ଆଦି ପକାଇ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ ସହ ଭଜା କରିଖାଇଥାନ୍ତି। ବଡ଼ ବଡ଼ ହୋଟେଲରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଛତୁର ଚାହିଦା ରହିଥିବା ଗୃହିଣୀ ଦେବସ୍ମିତା ସାହୁ କୁହନ୍ତି।
