ଚୌଦ୍ୱାର, ୧୬ା୯(ଡି.ଏନ୍.ଏ.)-ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ପାର୍ବଣ ଋତୁ କାର୍ତ୍ତିକ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀରେ ଶେଷ ହୋଇଥାଏ। ପୂଜା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପକ୍ଷରୁ ମେଢ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଦିନକୁ ଦିନ ଚାନ୍ଦିମେଢ଼ର ଚାହିଦା ବଢ଼ୁଥିବାବେଳେ ଜରିମେଢର ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ୟ କମିନାହିଁ। କଟକ ଜିଲା ଚୌଦ୍ୱାର ଅଞ୍ଚଳର ଜେନିପୁର, ଚଷାପଡ଼ା, ପାଇକରାପୁର, ମୁରାଦ୍ଖଁାପାଟଣା ଓ ଗୋଡିପାଟଣାରେ ଲୋକେ ମେଢ଼ ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ନାଁ କରିଛନ୍ତି। ପିଢି ପରେ ପିଢି ଜରିମେଢ କାମରେ ନିୟୋଜିତ ହୋଇ ପେଟ ପୋଷୁଥିବା ୨୦ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ପରିବାରର ଏବେ ଚିନ୍ତାରେ। ଉଚିତ୍ ପାରିଶ୍ରମିକ ମିଳୁ ନ ଥିବାରୁ ବେଉସା ଛାଡିବାକୁ ବସିଥିବା କୁହନ୍ତି, ଏହି ଅଞ୍ଚଳର କାରିଗର ମାନେ।
ଠିକ୍ ସମୟରେ କାମଦେବା ପାଇଁ ଲାଗିପଡିଛନ୍ତି ଘରର ମହିଳା, ପୁରୁଷ ଓ କୁନିକୁନି ପିଲା। ପରିବାରର ସମସ୍ତେ ଏହି କାମକୁ ଅତି ଆଦରର ସହ କରିଥାନ୍ତି। ପାର୍ବଣ ଋତୁରେ କାମ କରି ଯାହା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି ସେଥିରେ ସେମାନେ ବର୍ଷସାରା ଚଳିଥାନ୍ତି ବୋଲି କୁହନ୍ତି, ପାଇକରାପୁରର ପୁରଣା କାରିଗର ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଗିରି(୬୦)। ବାଉଁଶ ବତା, କାଗଜ, ଜରି, ନାନା ରଙ୍ଗର ଭେଲବେଟ୍ କାଗଜ, ଚୁମୁକି ଏବଂ ମାଳି ପ୍ରଭୃତି କଲିକତା ଓ କଟକରୁ ଆଣି ଜରିମେଢ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଏ। ୧୯୬୦ରେ ମେଢ଼ କାମ ପାଇଁ ମାତ୍ର ୬୦ ଟଙ୍କାରେ ହେଉଥିବାବେଳେ ବର୍ତ୍ତମାନ ୧୦ହଜାରରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଦେଢଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚତ୍ଲାଣି। ମାତ୍ର ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବା ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ସାଙ୍ଗକୁ ଦୈନିକ ଅଣକୁଶଳୀ କାରୀଗରଙ୍କ ମଜୁରୀ ବୃଦ୍ଧି ଯୋଗୁ ପରିବାର ଚଳାଇବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡୁଥିବା କହିଛନ୍ତି ମହିଳା କାରିଗର ସୁସନ୍ଧ୍ୟା ପ୍ରଧାନ। ଏଠି ତିଆରି ହେଉଥିବା ମେଢର ଚାହିଦା କଟକ, ଢେଙ୍କାନାଳ, ଭୁବନେଶ୍ୱର ସମେତ ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ଜିଲା ତଥା ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ଯଦି ସରକାର ଏହାକୁ କୁଟିରଶିଳ୍ପର ମାନ୍ୟତା ଦେଇ ଅନୁଦାନ ଯୋଗାଇ ଦିଅନ୍ତେ ତେବେ ଆଗାମୀ ପିଢି ଏହାକୁ ନିଜର ଜୀବିକା କରିପାରନ୍ତେ ବୋଲି କାରିଗର ସୁଧାକର ପାଣି, ଆଶିଷ ଗିରି, ବିଭୁତି ଭୁଷଣ ରାଉତଙ୍କ କହିଛନ୍ତି।
