ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୬।୫: ଚାଇନା ଓ ରୁଷିଆ ମିଳିତ ଭାବେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଏକ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପାୱାର ପ୍ଲାଣ୍ଟ ର୍ନିମାଣ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ୨୦୩୬ ସୁଦ୍ଧା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି। ଏହି ମହତ୍ୱାକାଂକ୍ଷୀ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି। ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ମାନବ ଅଧିକୃତ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର, ଅର୍ଥାତ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ଲୁନାର ରିସର୍ଚ୍ଚ ଷ୍ଟେସନ (ଆଇଏଲଆରଏସ) ପାଇଁ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇବ। ଏହି ଘୋଷଣା ଆମେରିକାର ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ନାସା ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ହୋଇଛି, କାରଣ ଏହା ନାସାର ଆର୍ଟେମିସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମକୁ ପଛରେ ପକାଇ ଚୀନ ଓ ରୁଷିଆକୁ ମହାକାଶ ଗବେଷଣାରେ ଆଗେଇ ଦେଇପାରେ।
ଚୀନ ଓ ରୁଷିଆ ୨୦୨୧ରେ ଆଇଏଲଆରଏସ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏକ ମେମୋରାଣ୍ଡମ ଅଫ ଆଣ୍ଡରଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ ସୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଚନ୍ଦ୍ରମାର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିବା। ଏହି ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପାୱାର ପ୍ଲାଣ୍ଟ ପ୍ରାୟ ୦.୫ ମେଗାୱାଟ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ କରିବ, ଯାହା ଚନ୍ଦ୍ରମାର ୧୪ ଦିନିଆ ରାତ୍ରି ସମୟରେ ସୌର ଶକ୍ତିର ଅଭାବକୁ ପୂରଣ କରିବ। ରୁଷିଆର ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ରସକୋସମସର ମୁଖ୍ୟ ଯୁରି ବୋରିସୋଭ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ପ୍ଲାଣ୍ଟ ସୱୟଂଚାଳିତ ଭାବେ ର୍ନିମାଣ କରାଯିବ, ଯେଉଁଥିରେ ମଣିଷର ସିଧାସଳଖ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ ନାହିଁ।
ଚୀନର ଚାଙ୍ଗେ-୮ ମିସନ, ଯାହା ୨୦୨୮ରେ ହେବାର ଯୋଜନା ରହିଛି, ଏହି ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ରର ପ୍ରାଥମିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ର୍ନିମାଣ କରିବ। ଚୀନ ୨୦୩୦ ସୁ Roscosmosରେ ୫୦ଟି ଦେଶ, ୫୦୦ଟି ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ଏବଂ ୫୦୦୦ ବିଦେଶୀ ଗବେଷକଙ୍କୁ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଏହାକୁ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମଞ୍ଚ ଭାବେ ଗଢ଼ି ତୋଳିବ।
ଏହି ଚୁକ୍ତି ନାସା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, କାରଣ ନାସାର ଆର୍ଟେମିସ ପ୍ରୋଗ୍ରାମ ବଜେଟ କଟୌତୀ ଓ ବିଳମ୍ବ ହେତୁ ପଛରେ ପଡ଼ିଛି। ନାସା ୨୦୨୫ ଡିସେମ୍ବରରେ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ମାନବ ଅବତରଣ କରାଇବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି, କିନ୍ତୁ ଚୀନ ଓ ରୁଷିଆର ଏହି ଯୌଥ ପ୍ରୟାସ ମହାକାଶ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଆମେରିକାର ଆଧିପତ୍ୟକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରିପାରେ। ଏହା ସହ, ଆଇଏଲଆରଏସରେ ଇଜିପ୍ଟ, ପାକିସ୍ତାନ, ଭେନେଜୁଏଲା, ଥାଇଲାଣ୍ଡ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ସମେତ ୧୭ଟି ଦେଶର ସମର୍ଥନ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ କରୁଛି।
ଭାରତ, ଯୌଥ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରୋଗ୍ରାମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରିଛି, ଚନ୍ଦ୍ରୟାନ-୩ ମିଶନର ସଫଳତା ପରେ। ରୁଷିଆର ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର କର୍ପୋରେସନ ରୋସାଟମର ମୁଖ୍ୟ ଆଲେକ୍ସେ ଲିଖାଚେଭ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଅଂଶୀଦାର ହେବାକୁ ଉତ୍ସୁକ। ଭାରତର ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ଇସରୋ ୨୦୪୦ ସୁଦ୍ଧା ଚନ୍ଦ୍ରରେ ମାନବ ମିଶନ ପଠାଇବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି, ଏବଂ ଏହି ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଭାରତର ମହାକାଶ ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ତ୍ୱରାନୱିତ କରିପାରେ।
ଚନ୍ଦ୍ରରେ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ପାୱାର ପ୍ଲାଣ୍ଟ ର୍ନିମାଣ ଏକ ଜଟିଳ କାର୍ଯ୍ୟ। ଏହାର ର୍ନିମାଣ ପାଇଁ ରୋବୋଟିକ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ଏବଂ ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟୟ ଶକ୍ତିଚାଳିତ କାର୍ଗୋ ରକେଟର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, ଯାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିକଶିତ ହୋଇନାହିଁ। ଏହା ସହ, ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ରିଆକ୍ଟରର କୁଲିଂ ସିଷ୍ଟମ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ନୂଆ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି। ତେବେ, ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ନ୍ୟୁକ୍ଲିୟର ଇନ୍ଧନ ପରିବହନ ସୁରକ୍ଷିତ ଏବଂ ଯଦି କୌଣସି ଉତ୍କ୍ଷେପଣ ବିଫଳ ହୁଏ, ତେବେ ରେଡିଏସନ ଜନିତ ବିପଦ ନାମମାତ୍ର ରହିବ। ରିଆକ୍ଟରଗୁଡ଼ିକୁ ସୱୟଂଚାଳିତ ଭାବେ ବନ୍ଦ ହେବା ପାଇଁ ଡିଜାଇନ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ସୁରକ୍ଷା ନିଶ୍ଚିତ କରିବ।
