ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ପାଇଁ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଜାରି କରିବା ମାମଲାର ବିଚାର କରିବେ ୫ ଜଣିଆ ସାମ୍ବିଧାନିକ ପୀଠ…

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୧୯।୯ : ଦେଶର ନିମ୍ନ ଅଦାଲତମାନଙ୍କୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡାଦେଶ ଉପରେ ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଜାରି କରିବା ମାମଲାର ବିଚାର ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଏକ ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ସମ୍ବିଧାନିକ ପୀଠରେ ଶୁଣାଣି ହେବ। ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ୟୁୟୁ ଲଲିତଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଠିତ ଏକ ତିନିଜଣିଆ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଏହି ମାମଲାକୁ ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ସମ୍ବିଧାନ ପୀଠକୁ ପଠାଇଛନ୍ତି। କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେ ଅନୁଭବ କରୁଛୁ ଯେ ଏହି ମାମଲାରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ଦଣ୍ଡ ହ୍ରାସ କରିବା କାରଣରୁ ସମସ୍ତ କୋର୍ଟଙ୍କ ପାଇଁ ସମାନ ନିୟମ ଆବଶ୍ୟକ।

ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ୟୁୟୁ ଲଳିତ, ଜଷ୍ଟିସ ଏସ ରବିନ୍ଦ୍ର ଭଟ ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ ସୁଦର୍ଶନ ଧୁଲିଆଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ ସୋମବାର ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି।

ନିମ୍ନ ଅଦାଲତରେ ଶୁଣାଣି ସମୟରେ କେଉଁ ପରିସ୍ଥିତିରେ ମୃତ୍ୟୁ ଦଣ୍ଡକୁ କୋହଳ କରାଯିବାର ବିଚାର କରାଯାଇପାରିବ ସେ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରିଥିଲେ। ଅଗଷ୍ଟ ୧୭ ରେ, ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ୟୁୟୁ ଲଳିତଙ୍କ ବେଞ୍ଚ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ନିଜର ନିଷ୍ପତ୍ତି ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିଥିଲେ। ତା’ପରେ ସେ କହିଥିଲେ, ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ହେଉଛି ଏପରି ଦଣ୍ଡ, ଯାହା ପରେ ଦୋଷୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟେ କରନ୍ତି ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।

ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହି କାରଣରୁ ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ତାଙ୍କ ଅପରାଧର ଗମ୍ଭୀରତା ପ୍ରମାଣ କରିବାକୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସୁଯୋଗ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା କୋର୍ଟ ଏହି ଘଟଣାରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ ବୋଲି ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇ ପାରିବେ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ, ଏହି ପିଟିଶନର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ, ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡର ସମ୍ଭାବନା ଥିବା ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ସମୟରେ ପରିସ୍ଥିତିର ପ୍ରମାଣ ସଠିକ ଭାବେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି।

ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ କହିଥିଲେ ଯେ ଯଦି ଅପରାଧର ନୀତି ଆଧାରରେ କୋର୍ଟ ଏହି ସିଦ୍ଧାନ୍ତରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି ଯେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ, ତେବେ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବା ଉଚିତ। ଅପରପକ୍ଷରେ, ଯଦି ଏହି ମାମଲାରେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ସମ୍ପର୍କରେ କିଛି ଅତିରିକ୍ତ ଆଲୋଚନା ହେବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି, ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ଏକ ପ୍ରୟାସ କରାଯିବା ଜରୁରୀ।

ଆମିକସ କ୍ୟୁରି ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଦଓ୍ବେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ପୂର୍ବ ରାୟ ଅନୁଯାୟୀ ଏହିପରି ମାମଲା ନିର୍ଦ୍ଦେଶିତ ହେବା ଉଚିତ। ଆଟର୍ନି ଜେନେରାଲ କେ.କେ ଭେନୁଗୋପାଲ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ମାମଲାରେ ଏଭଳି ତଥ୍ୟକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା କାର୍ଯ୍ୟ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ଉପରେ ଛାଡ଼ି ଦିଆଯାଉ। ଏଥିପାଇଁ ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହା ନିମ୍ନ ଅଦାଲତର ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଦୁର୍ବଳ ପରିସ୍ଥିତି ଦେଖିବାର ସୁଯୋଗରୁ ବଞ୍ଚିତ କରିବ। ଏହାସହ ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ମୃତ୍ୟୁ ସହ ଦଣ୍ଡିତ ଅପରାଧ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟରେ ଅଭିଯୁକ୍ତଙ୍କ ମାନସିକ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ସେସନ କୋର୍ଟରେ ଦାଖଲ କରିଥିବା ପ୍ରମାଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବା ଉଚିତ।

ଅପରାଧିକ ଆଇନରେ, ପରିସ୍ଥିତିକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ହେଉଛି ଏକ କାରଣ ଯାହା ଅପରାଧୀଙ୍କ ଦୋଷ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ ଏବଂ ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ସହ ଅଧିକ ନମ୍ର ହେବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥାଏ । ବେଞ୍ଚ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅପରାଧ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରକୃତି, ଏହା ବିରଳ ଶ୍ରେଣୀରେ ପଡୁଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ସମୟରେ ଅପରାଧୀ ଏବଂ ତାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଥିବା ପରିସ୍ଥିତିକୁ ବିଚାର କରାଯିବ।