ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୨।୩: ଗତ କିଛି ମାସ ହେଲା ଭାରତରେ କାର୍ଯ୍ୟ ସମୟକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଉଠୁଛି। ଯେତେବେଳେ କିଛି କର୍ପୋରେଟ ମାଲିକ ସପ୍ତାହରେ 70 ଘଣ୍ଟା କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ କାମ କରିବାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ବହୁତ ହଙ୍ଗାମା ହୋଇଥିଲା। କୁହାଯାଇଥିଲା ଯେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ସଂଘର୍ଷ ପରେ ଆଠ ଘଣ୍ଟା କାମର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ହାସଲ ହୋଇଛି। ଦେଶର ପ୍ରଗତି ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବାହାନା ଦେଖାଇ ଏହାକୁ ଛଡ଼ାଇ ନେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଉଛି।
କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, କିଛି ଲୋକ ଥିଲେ ଯେଉଁମାନେ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ ଏହି ଧାରଣାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ ଏହା ଦେଶର ସ୍ବାର୍ଥ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ। ତେବେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଲୋକମାନେ 70 ଘଣ୍ଟା କାମ କରି କେତେ ଫିଟ ହେଉଛନ୍ତି, ଏବଂ କେଉଁ ରାଜ୍ୟର ଲୋକମାନେ କମ କାମ କରିବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଉନ୍ନତି କରୁଛନ୍ତି।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ପରାମର୍ଶଦାତା ପରିଷଦ ୨୦୧୯ର କିଛି ତଥ୍ୟ ଆଧାରରେ ସମ୍ପ୍ରତି ପ୍ରକାଶ କରିଛି ଯେ ଭାରତୀୟମାନେ ପ୍ରକୃତରେ କେତେ କାମ କରନ୍ତି। ଏହି ସୂଚନା ବହୁତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ। ଗୋଆର ଲୋକମାନେ କମ କାମ କରି ମଧ୍ୟ ଉତ୍ତମ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଗତି ହାସଲ କରୁଛନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ ଗୁଜୁରାଟର ଲୋକଙ୍କ ପରି ଅଧିକ ସମୟ କାମ କରିବାରେ କାହାର ବି ସମକକ୍ଷ କରିପାରିବେ ନାହିିଁ।
ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନ ଅନୁଯାୟୀ, ଜଣେ ଭାରତୀୟ ହାରାହାରି ସପ୍ତାହରେ 42.2 ଘଣ୍ଟା କାମ କରନ୍ତି। ଯଦି ଆମେ ରାଜ୍ୟୱାରୀ ଏହି ପରିସଂଖ୍ୟାନଗୁଡ଼ିକୁ ଦେଖିବା, ତେବେ ଆମେ ଜାଣିବା ଯେ ଉତ୍ତର ଭାରତୀୟମାନେ, ବିଶେଷକରି ହିନ୍ଦୀ ଅଞ୍ଚଳର ଲୋକମାନେ, ସପ୍ତାହରେ 70 ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ତୁଳନାରେ ବହୁତ ପଛରେ ଅଛନ୍ତି।
ଯଦି ଆମେ ଏହାକୁ ରାଜ୍ୟଭିତ୍ତିକ ଭାବରେ ଦେଖିବା, ତେବେ ଆମେ ଜାଣିବା ଯେ ଦିଲ୍ଲୀବାସୀ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି ଅତି କମରେ 8.3 ଘଣ୍ଟା କାମ କରନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ, ଗୋଆର ଲୋକମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି 5.5 ଘଣ୍ଟା କାମ କରନ୍ତି। ଗୋଆ ପରି, ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି 6 ଘଣ୍ଟା କାମରେ ବିତାଇଥାନ୍ତି।
୭୦ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କର ଭାଗ ଗୁଜରାଟରେ ସର୍ବାଧିକ। ପ୍ରାୟ ୭ ପ୍ରତିଶତ ଗୁଜରାଟୀ ଏବଂ ପଞ୍ଜାବୀ ସପ୍ତାହରେ ୭୦ ଘଣ୍ଟା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାମ କରନ୍ତି। ଏମାନଙ୍କ ପରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ କେରଳ ଆସୁଛନ୍ତି। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୬.୬ ପ୍ରତିଶତ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ୬.୨ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ କେରଳରେ ୬.୧ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ସପ୍ତାହରେ ୭୦ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରନ୍ତି।
ସେହି ସମୟରେ, ଏହି ସ୍ତରରେ, ପଛୁଆ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ବିହାରର ସ୍ଥିତି ବହୁତ ଖରାପ। ବିହାରରେ ମାତ୍ର ୧ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ସପ୍ତାହରେ ୭୦ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରନ୍ତି। ବିହାର ପରି, ଆସାମରେ କେବଳ ୧.୬ ପ୍ରତିଶତ ଏବଂ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ୨.୧ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ୭୦ ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରନ୍ତି।
ଯଦି ଏହି ଉପାୟରେ ଦେଖାଯାଏ, ତେବେ ସପ୍ତାହରେ 70 ଘଣ୍ଟାରୁ ଅଧିକ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଗୁଜରାଟରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ। ସେହି ସମୟରେ, ବିହାରରେ ଏପରି ଲୋକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସବୁଠାରୁ କମ ଅଛି। ୭୦ ଘଣ୍ଟା କାମର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସପ୍ତାହରେ ଅତି କମରେ ୬ ଦିନ ପ୍ରତିଦିନ ସାଢ଼େ ୧୧ ଘଣ୍ଟା କାମ କରୁଛନ୍ତି।
ସହରରେ ରହୁଥିବା ଲୋକମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି 7.8 ଘଣ୍ଟା କାମ କରନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତର ଲୋକମାନେ 6.7 ଘଣ୍ଟା କାମ କରନ୍ତି। ସହରରେ କାମ କରୁଥିବା ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ରାଜସ୍ଥାନ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଏବଂ ଗୁଜରାଟର। ଯେତେବେଳେ କମ ଘଣ୍ଟା ପାଇଁ କାମ କରୁଥିବା ଲୋକମାନେ ଗୋଆ, ମଣିପୁର ଏବଂ ମେଘାଳୟର।
ଗାଁ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ, ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ, ପଞ୍ଜାବ ଏବଂ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡର ଲୋକମାନେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ସମୟ କାମ କରନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ କି ଆସାମ, ନାଗାଲାଣ୍ଡ ଏବଂ ଗୋଆର ଲୋକମାନେ ସବୁଠାରୁ କମ ସମୟ କାମ କରନ୍ତି।
ପୁରୁଷ ନା ମହିଳା? କିଏ ଅଧିକ ସମୟ କାମ କରେ
ହାରାହାରି ଭାବରେ, ମହିଳାମାନେ ପ୍ରତିଦିନ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ କମ କାମ କରନ୍ତି ସହର ଏବଂ ଗ୍ରାମ ଉଭୟରେ। କିନ୍ତୁ ଏଠାରେ ଏକ ଅସୁବିଧା ଅଛି। ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଯେ ମହିଳାମାନେ ପୁରୁଷମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଘରୋଇ କାର୍ଯ୍ୟରେ ବିନା ମଜୁରୀ ବିନା କାମ କରନ୍ତି। ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଯେଉଁ ମହିଳାମାନେ ଆର୍ଥିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି, ସେମାନେ ଆରାମ କରିବା କିମ୍ବା ମନୋରଞ୍ଜନ କରିବା ପାଇଁ କମ ଖାଲି ସମୟ ପାଆନ୍ତି।
ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କାମ କ’ଣ ସହଜ?
ଆଉ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ କଥା, କେବଳ ଗ୍ରାମୀଣ ଭାରତରେ ନୁହେଁ ବରଂ ସହରଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ, ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଘରୋଇ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ତୁଳନାରେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି ଗୋଟିଏ ଘଣ୍ଟା କମ କାମ କରନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ତେଲେଙ୍ଗାନା, ରାଜସ୍ଥାନର ସହରାଞ୍ଚଳରେ କାମ କରୁଥିବା ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀମାନେ ଆସାମ, ମେଘାଳୟ, କେରଳର ସେମାନଙ୍କ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ତୁଳନାରେ ପ୍ରତିଦିନ ହାରାହାରି ଦୁଇ ଘଣ୍ଟା ଅଧିକ କାମ କରନ୍ତି।
