କର୍ନାଟକର ବାଗଲକୋଟ ଜିଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ସହର ହେଉଛି ବାଦାମୀ। ପାହାଡ଼କୁ କାଟି ଅତି ସୁନ୍ଦର ବାସ୍ତୁକଳା ନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ଏହି ସହରର ରହିଛି ବେଶ୍ ନାଁ। ସେଥିପାଇଁ ଏଠାରେ ଅନେକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ; ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ବାଦାମୀ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିରର ରହିଛି ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟ…
ବାଦାମୀ ହେଉଛି କର୍ନାଟକର ବାଗଲକୋଟ ଜିଲା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଏକ ପ୍ରାଚୀନ ସହର। ପାହାଡ଼କୁ କାଟି ଆକର୍ଷଣୀୟ ବାସ୍ତୁକଳା ନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ଏଠାକାର ଅଧିବାସୀ ବେଶ୍ ପାରଙ୍ଗମ। ତେଣୁ ଏଠାରେ ଅନେକ ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦର ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ବାଦାମୀ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ହେଉଛି ବେଶ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ସେହିପରି ଏଠାରେ ଥିବା ଭୁତନାଥ୍ ମନ୍ଦିର, ବାଦାମୀ ଶିବାଳୟ, ଜମ୍ବୁଲିଙ୍ଗେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରର କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ବି ବେଶ୍ ମନଲୋଭା ହୋଇଥାଏ।
ଇତିହାସ
ଇତିହାସ ପୃଷ୍ଠା ଓଲଟାଇଲେ ଜଣାଯାଏ ଯେ, ଷଷ୍ଠରୁ ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲୁକ୍ୟ ରାଜବଂଶର ରାଜାମାନେ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶ ଓ କର୍ନାଟକର ଅଧିକାଂଶ ଭାଗକୁ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ ନେଇଯାଇଥିଲେ। ଆଉ ସେହି ସମୟରେ ସେମାନେ ବାତାପି (ବାଦାମୀର ପୂର୍ବ ନାମ) ସହରକୁ ତାଙ୍କ ରାଜବଂଶର ରାଜଧାନୀ ଭାବେ ବାଛି ନେଇଥିଲେ। ସୂଚନାନୁଯାୟୀ, ଚାଲୁକ୍ୟ ରାଜବଂଶ ଅଧୀନରେ ଏହି ସହର ଯେତିକି ଦିନ ରହିଥିଲା, ସେହି ସମୟରେ ଏହାର ଖୁବ୍ ଉନ୍ନତି ହୋଇଥିଲା। ଯେହେତୁ ଏହି ସହରରେ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପ୍ରକାରର ସୁନେଲି ରଙ୍ଗର ବଲୁଆ ପଥରର ପାହାଡ଼ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା, ତେଣୁ ସେହି ପଥରକୁ କାଟି ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ତିଆରି କରିବାରେ ସେତେବେଳେ ଚାଲୁକ୍ୟ ରାଜବଂଶର ରାଜାମାନେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଥିଲେ। ଫଳରେ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ଏଠାରେ ଅନେକ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିରମାନ ଗଢ଼ି ଉଠିଲା; ଯାହା ଏହି ସହରକୁ ପରେ ଭିନ୍ନ ପରିଚିତି ଆଣିଦେଲା।
ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର
ବାଦାମୀରେ ପ୍ରାୟ ଚାରୋଟି ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ; ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ତିନୋଟି ହେଉଛି ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର ଏବଂ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଜୈନ ମନ୍ଦିର।
* ପ୍ରଥମ ଗୁମ୍ଫା: ପ୍ରଥମ ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିରଟି ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ। ଏଠାରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କର ନଟରାଜ ମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ମହିଷମର୍ଦ୍ଦିନୀ ମା’ଙ୍କର ପ୍ରତିମା ଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ।
* ଦ୍ୱିତୀୟ ଗୁମ୍ଫା: ଏହା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ। ଏହି ଗୁମ୍ଫାର ପୂର୍ବ ତଥା ପଶ୍ଚିମ କବାଟରେ ଭୁବରାହ ତଥା ତ୍ରିବିକ୍ରମଙ୍କର ବଡ଼ ବଡ଼ ଚିତ୍ର ଲାଗିଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ସେହିପରି ଉକ୍ତ ଗୁମ୍ଫାର ଉପର କାନ୍ଥରେ ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ, ଶିବ ଏବଂ ଅଷ୍ଟଦିଗପାଳଙ୍କର ଚିତ୍ର ହୋଇଥିବାର ବି ଦେଖାଯାଏ; ଯାହା ଗୁମ୍ଫାଟିକୁ ଅପୂର୍ବ ଶୋଭା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ।
* ତୃତୀୟ ଗୁମ୍ଫା: ଏହି ଗୁମ୍ଫାରେ ମଧ୍ୟ ବିଭିନ୍ନ ଦେବଦେବୀଙ୍କର ଅପୂର୍ବ ପ୍ରତିମା ତଥା ଚିତ୍ର ଥିବାର ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ।
*ଚତୁର୍ଥ ଗୁମ୍ଫା: ଏହା ଏକ ଜୈନ ମନ୍ଦିର ଅଟେ। ମୁଖ୍ୟତଃ ଏହି ଗୁମ୍ଫାରେ ମହାବୀର ଜୈନ ତଥା ପାର୍ଶ୍ୱନାଥଙ୍କର ମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଚିତ୍ର ଥିବାର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀ
ଗୁମ୍ଫା ମନ୍ଦିର ବ୍ୟତୀତ ବାଦାମୀରେ ଆହୁରି କୋତୋଟି ଶିବ ମନ୍ଦିର ଥିବାର ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ। ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ମାଲେଗଟ୍ଟୀ ଶିବାଳୟ ହେଉଛି ଖୁବ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ। ସେହିପରି ଭୁତନାଥ୍ ମନ୍ଦିର, ମଲ୍ଲିକାର୍ଜ୍ଜୁନ୍ ମନ୍ଦିର, ଦତ୍ତାତ୍ରୟ ମନ୍ଦିର, ବାଦାମୀ ଶିବାଳୟ, ଜମ୍ବୁଲିଙ୍ଗେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିରର ଅପୂର୍ବ ବାସ୍ତୁକଳା ବି ଖୁବ୍ ଆକର୍ଷଣୀୟ ହୋଇଥାଏ। ତା’ଛଡ଼ା ବାଦାମୀରେ ଏକ ଦୁର୍ଗ ବି ରହିଛି, ଯାହା ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ପ୍ରାଚୀନ ମନ୍ଦିର ଥିବାର ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ। କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଦୁଃସାହସିକ କ୍ରୀଡ଼ାରେ ରୁଚି ରଖୁଥିବା ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଚାହିଁଲେ ବାଦାମୀରେ ପାହାଡ଼ ଚଢିବାର ମଧ୍ୟ ମଜା ନେଇପାରିବେ। ସେହିପରି ଏହି ସହରରେ କେତୋଟି ଝରଣା ତଥା ଜଳାଶୟ ବି ରହିଛି; ଯାହା ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ଏକ ଅନୁଭୂତି ଦେଇଥାଏ।
କେବେ ଓ କେମିତି ଯିବେ
ବର୍ଷର ସବୁ ସମୟରେ ଏଠାକୁ ଯିବାର ସୁବିଧା ଥିଲେ ହେଁ, ସ୍ଥାନୀୟ ପାଣିପାଗ ସୂଚନା କେନ୍ଦ୍ରର ମତାନୁଯାୟୀ, ବାଦାମୀକୁ ଯିବା ପାଇଁ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ଫେବୃୟାରୀ ହେଉଛି ସବୁଠୁ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟ। ସେହିପରି ଏହି ସହରକୁ ଯିବା ପାଇଁ ବସ୍, ଟ୍ରେନ୍ ତଥା ବିମାନର ବି ଭଲ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି।