ଓ୍ବାଶିଂଟନ,୧୨।୯: ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଶୁଳ୍କକୁ ନେଇ ଚାଲିଥିବା ଉତ୍ତେଜନା ମଧ୍ୟରେ, ଖୁବ ଶୀଘ୍ର ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଣିଜ୍ୟ ଆଲୋଚନା ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଆସନ୍ତା ସପ୍ତାହରେ, ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ଆମେରିକୀୟ ପ୍ରତିନିଧିମଣ୍ଡଳ ଭାରତ ଆସିବେ, ଯେଉଁଥିରେ ଆମେରିକୀୟ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବିଭାଗ ଅଧିକାରୀ ଏବଂ ବୋଇଂ କମ୍ପାନୀର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ସାମିଲ ହେବେ।
ଏହି ଗସ୍ତର ମୁଖ୍ୟ ଏଜେଣ୍ଡା ପ୍ରାୟ 4 ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ଏକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ହେବ, ଯାହା ଅଧୀନରେ ଭାରତ ଛଅଟି ନୂତନ P-8I ନୌସେନା ନିରୀକ୍ଷଣ ବିମାନ ପାଇପାରିବ। ଏହା ସମାନ ଚୁକ୍ତି ଯାହା ଗତ କିଛି ମାସ ଧରି ଅଟକି ରହିଥିଲା ଏବଂ ଏବେ ଏହା ପୁଣି ଥରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ଆଶା କରାଯାଉଛି।
ବ୍ଲୁମବର୍ଗର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଆମେରିକା ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଆଲୋଚନା ଏପରି ସମୟରେ ହେଉଛି ଯେତେବେଳେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ପ୍ରଗତି ହେବାର ସଙ୍କେତ ମିଳୁଛି। ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ସମ୍ପ୍ରତି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ ସହିତ ଆଲୋଚନା ଚାଲିଛି। ସେହି ସମୟରେ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ମଧ୍ୟ ଆମେରିକାକୁ “ନିକଟତମ ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଅଂଶୀଦାର” ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି।
କିନ୍ତୁ, ଏହି ଚୁକ୍ତି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକା ଭାରତୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ 25% ଶୁଳ୍କ ଲାଗୁ କରିଥିଲା ଏବଂ ପରେ ରୁଷରୁ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ କ୍ରୟ ଉପରେ 25% ଅତିରିକ୍ତ ଶୁଳ୍କ ମଧ୍ୟ ଲାଗୁ କରିଥିଲା। ଏହି କାରଣରୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଉତ୍ତେଜନା ଦେଖାଦେଇଥିଲା।
ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଏହି ବିମାନ କ’ଣ ଏବଂ ଭାରତ ଏହାକୁ କାହିଁକି କିଣିବାକୁ ଚାହୁଁଛି? P-8I ପ୍ରକୃତରେ ଆମେରିକୀୟ କମ୍ପାନୀ ବୋଇଂ ଦ୍ୱାରା ର୍ନିମିତ ଏକ ନୌସେନା ପାଟ୍ରୋଲ ବିମାନ। ଏହାକୁ ଦୀର୍ଘ ଦୂରଗାମୀ ନିରୀକ୍ଷଣ ଏବଂ ସାମୁଦ୍ରିକ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଡିଜାଇନ କରାଯାଇଛି। ଏହି ବିମାନ ବୁଡ଼ାଣି ଚିହ୍ନଟ କରିବା, ଶତ୍ରୁ ଜାହାଜକୁ ଟ୍ରାକ କରିବା ଏବଂ ସମୁଦ୍ରର ବଡ଼ ଅଂଶ ଉପରେ ନିରନ୍ତର ନଜର ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ।
ଭାରତ ପ୍ରଥମେ 2009 ମସିହାରେ ଆମେରିକାଠାରୁ 8ଟି P-8I ବିମାନ କିଣିଥିଲା, ଯାହାର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ $2.2 ବିଲିୟନ ଥିଲା। ଏହା ପରେ, 2019 ମସିହାରେ ଆଉ 4ଟି ବିମାନ କିଣାଯାଇଥିଲା। ଏହି ସମସ୍ତ ବିମାନ ବର୍ତ୍ତମାନ ତାମିଲନାଡୁର ରାଜାଲି ନୌସେନା ଘାଟିରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅଞ୍ଚଳରେ ନିରନ୍ତର ପାଟ୍ରୋଲିଂ କରୁଛନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ମଲାକା ପ୍ରଣାଳୀ ଭଳି ରଣନୈତିକ ମାର୍ଗରେ, ଏହି ବିମାନଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ଆଖି ଏବଂ କାନ ହୋଇ ରହିଛି।
ଭାରତ ମହାସାଗର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚୀନର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଉପସ୍ଥିତି ଭାରତ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟ ହୋଇଛି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଭାରତ ଚାହୁଁଛି ଯେ ଏହାର ସାମୁଦ୍ରିକ ସୀମା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସୁରକ୍ଷିତ ରହୁ। P-8I ଭଳି ଆଧୁନିକ ବିମାନ କେବଳ ନିରୀକ୍ଷଣ କରିପାରିବ ନାହିଁ ବରଂ ଆବଶ୍ୟକ ହେଲେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାର କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟ ରଖିପାରିବ। ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତ ଏହି ଚୁକ୍ତିକୁ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଆଗକୁ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଯଦି ଏହି ଚୁକ୍ତି ସମାପ୍ତ ହୁଏ, ତେବେ ଭାରତ ପାଖରେ ମୋଟ 18ଟି P-8I ବିମାନ ରହିବ, ଯାହା ନୌସେନାର ଶକ୍ତିକୁ ଆହୁରି ବୃଦ୍ଧି କରିବ।
