ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୬।୭: ମଣିଷ ସହିତ, ପୃଥିବୀ ମଧ୍ୟ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୀବନ୍ତ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ବାସସ୍ଥାନ। ସାପ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଯାହାକୁ ସରୀସୃପ ବର୍ଗରେ ଗଣନା କରାଯାଏ। ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ସାପକୁ ନକାରାତ୍ମକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ଭୟ କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ସେତେ ବିପଜ୍ଜନକ ନୁହଁନ୍ତି ଯେତେ ସେମାନଙ୍କୁ ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ସାପ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ, ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧୬ ଜୁଲାଇକୁ ବିଶ୍ୱରେ ‘ବିଶ୍ୱ ସାପ ଦିବସ’ କିମ୍ବା ‘ବିଶ୍ୱ ସର୍ପ ଦିବସ’ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ।
ପୃଥିବୀରେ ପରିବେଶକୁ ଭଲ ରଖିବା ଏବଂ ଜୈବିକ ସନ୍ତୁଳନ ବଜାୟ ରଖିବାରେ ସାପମାନଙ୍କର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ଅଛି। ସେମାନଙ୍କର ଉପସ୍ଥିତିକୁ ଏକ ସନ୍ତୁଳିତ ପରିବେଶର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ, ତେଣୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ସୁସ୍ଥ ପରିବେଶର ସୂଚକ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ। ସାପମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ବାସସ୍ଥାନ ଏବଂ ଅବସ୍ଥା ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ।
ପ୍ରକୃତରେ, ସାପ ସେମାନଙ୍କର ଶିକାରର ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସହାୟକ। ସେମାନେ କୀଟପତଙ୍ଗ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଛୋଟ ପ୍ରାଣୀମାନଙ୍କୁ ଶିକାର କରନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ବଢ଼ିବାକୁ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ। ସେହିପରି, ସେମାନେ ଖାଦ୍ୟ ଶୃଙ୍ଖଳର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଂଶ ମଧ୍ୟ।
ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସାପର ଅମୂଲ୍ୟ ଅବଦାନ ରହିଛି। ମଣିଷ ପାଇଁ ଅଧିକ ବିପଦପୂର୍ଣ୍ଣ ବୋଲି ବିବେଚିତ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ, ସେମାନେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଗମ୍ଭୀର ରୋଗରୁ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ବିଷାକ୍ତ ସାପର ଚିକିତ୍ସା ଜଗତରେ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି। ବହୁ ଦିନ ଧରି, ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଔଷଧ ବିକାଶରେ ସାପର ବିଷ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଆସୁଛି।
ସାପ ବିଷୟରେ ଅନେକ ଭୁଲ ଧାରଣା ଅଛି, ଯାହା ଯୋଗୁଁ ଆମ ସମାଜରେ ସାପକୁ ଭୁଲ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖାଯାଉଛି। ‘ବିଶ୍ୱ ସାପ ଦିବସ’ ପାଳନ କରିବାର ଏକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ସାପ ବିଷୟରେ ନକାରାତ୍ମକ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା।
‘ବିଶ୍ୱ ସାପ ଦିବସ’ ୧୯୭୦ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୬୭ରେ ଟେକ୍ସାସରେ ସାପ ପାଇଁ ଏକ ଫାର୍ମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଧୀରେ ଧୀରେ ୧୯୭୦ରେ ବହୁତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଫାର୍ମ ସାପ ବିଷୟରେ ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ପାଇଁ କାମ କରିଥିଲା ଏବଂ ୧୬ ଜୁଲାଇରେ ବିଶେଷ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ପରେ ଅନ୍ୟ ଏନଜିଓମାନେ ମଧ୍ୟ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାପ ବିଷୟରେ ବିଶେଷ ସଚେତନତା ପ୍ରସାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ଏହିପରି ଭାବରେ ସାପ ପାଇଁ ଏକ ଦିନ ଉତ୍ସର୍ଗ କରାଯାଇଥିଲା।