କିଏ ସେହି ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସ, ଯିଏ ହେଲେ PM ମୋଦିଙ୍କ ପ୍ରଧାନ ସଚିବ-୨, PMOରେ କ’ଣ କରିବେ? ଜାଣନ୍ତୁ…

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୨।୨: ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ (RBI)ର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ପଦରୁ ଗତ ବର୍ଷ ଅବସର ନେଇଥିବା ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କୁ ଏବେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ-୨ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ଶନିବାର କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟର ନିଯୁକ୍ତି କମିଟି ଏହି ପଦବୀରେ ତାଙ୍କର ନିଯୁକ୍ତିକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି। ପିକେ ମିଶ୍ର ୧୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୯ ଠାରୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ପଦବୀରେ ଅଛନ୍ତି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଏବେ ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସ ଏବଂ ପିକେ ମିଶ୍ର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ ଏକାଠି ମିଶି କରିବେ। ମିଳିଥିବା ଅପଡେଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ କିମ୍ବା ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିବ।
ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କ ଜନ୍ମ ୨୬ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୫୭ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ହୋଇଥିଲା। ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ନେଇ ୟୁକେର ବର୍ମିଂହାମ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପାଠପଢ଼ିଛନ୍ତି। ପରେ ଦାସ ସିଭିଲ ସର୍ଭିସେସ ପରୀକ୍ଷାରେ ପାସ କଲେ ଏବଂ IAS ହେଲେ। ୪୦ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଅମଲାତନ୍ତ୍ରରେ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ, ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସ ତାମିଲନାଡୁ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାୟିତ୍ୱ ତୁଲାଇଥିଲେ।
ତାମିଲନାଡୁ କ୍ୟାଡରର ୧୯୮୦ ବ୍ୟାଚ ଆଇଏଏସ ଅଧିକାରୀ ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୧୮ରେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କର ଗଭର୍ଣ୍ଣର ହୋଇଥିଲେ। ସେ ଗତ ବର୍ଷ ଡିସେମ୍ବରରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ। ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟରେ ତାଙ୍କର ଦୀର୍ଘ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ, ସେ ଆଠଟି କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଜେଟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ସହିତ ସିଧାସଳଖ ଜଡିତ ଥିଲେ। କରୋନା ସମୟରେ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସ୍ଥିର ରଖିବା ପରେ, ଦାସ ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ବିବାଦ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ RBIର ନେତୃତ୍ୱ ନେବା ସମୟରେ, ମୁଦ୍ରା ନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ କଠୋର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ, ଯାହା ଫଳରେ ଭାରତର ଅର୍ଥନୀତି ଉନ୍ନତ ଅବସ୍ଥାରେ ରହିଥିଲା।
RBI ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଭାବରେ ତାଙ୍କର ସଫଳତା ଯୋଗୁଁ, ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କୁ ଆମେରିକୀୟ ପତ୍ରିକା ଗ୍ଲୋବାଲ ଫାଇନାନ୍ସ ଦ୍ୱାରା ତିନିଥର ବିଶ୍ୱର ଶ୍ରେଷ୍ଠ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କର ଭାବରେ ମନୋନୀତ କରାଯାଇଥିଲା। ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ସେ ଲଗାତାର ଦୁଇଥର ଏହି ସମ୍ମାନ ପାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ୨୦୨୪ ଗ୍ଲୋବାଲ ଫାଇନାନ୍ସ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କର୍‌ ରିପୋର୍ଟ କାର୍ଡରେ A+ ରେଟିଂ ଦିଆଯାଇଥିଲା।

ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ପଦବୀ ଅଧୀନରେ, ସେ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦିଙ୍କ ସହିତ ଜଡିତ ରହିବେ। ଏହି ପଦବୀଟି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସଚିବଙ୍କ ପଦବୀ ପରି। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଶକ୍ତିକାନ୍ତ ଦାସ ଏବେ ପିକେ ମିଶ୍ରଙ୍କ ସହ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଦାୟୀ ରହିବେ।
ସାଧାରଣତଃ କେବଳ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା (IAS) ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଏହି ପଦବୀରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯାଏ। ୨୦୧୯ ମସିହାରୁ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବଙ୍କର ପଦବୀ ଜଣେ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସମକକ୍ଷ।
କୁହାଯାଏ ଯେ ଲାଲ ବାହାଦୁର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସଚିବ ନିଯୁକ୍ତି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ପରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏହାକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ପଦବୀ କରିଥିଲେ। ଏହିପରି ପିଏନ ହକ୍ସର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପ୍ରଥମ ପ୍ରମୁଖ ସଚିବ ହେଲେ।