ପ୍ରୟାଗରାଜ,୧୪।୨: ଆଖାରଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ସନ୍ଥ ଏବଂ ମୁନିମାନଙ୍କର ସଂଗଠନ ଯାହା ସନାତନ ଧର୍ମର ସୁରକ୍ଷା, ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ପରମ୍ପରାର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରସାର କରିବାରେ ନିୟୋଜିତ ଥାଏ। ମହାକୁମ୍ଭ ସମୟରେ, ଏହି ଆଖଡ଼ାମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଏକତ୍ରିତ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି। ମୋଟ ୧୩ଟି ପ୍ରମୁଖ ଆଖଡ଼ା ଅଛି, ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନୋଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ। ଶୈବ ଆଖଡ଼ା, ବୈଷ୍ଣବ ଆଖଡ଼ା ଏବଂ ଉଦସୀ ଏବଂ ନିର୍ମଳ ଆଖଡ଼ା। ଶୈବ ଆଖଡ଼ାର ଲୋକମାନେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ପୂଜାରୀ। ପ୍ରମୁଖ ଶୈବ ଆଖାଡାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଜୁନା ଆଖଡ଼ା, ନିରଞ୍ଜନୀ ଆଖଡ଼ା, ମହାନିର୍ବାଣୀ ଆଖଡ଼ା ଏବଂ ଅଟଳ ଆଖଡ଼ା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ବୈଷ୍ଣବ ଆଖଡାର ସନ୍ଥ ଏବଂ ମୁନିମାନେ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଅବତାରମାନଙ୍କର ଉପାସକ। ପ୍ରମୁଖ ବୈଷ୍ଣବ ଆଖଡ଼ାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ବାଣି ଆନି ଆଖଡ଼ା, ଦିଗମ୍ବର ଆନି ଆଖଡ଼ା ଏବଂ ନିମୋହୀ ଆଖଡ଼ା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଉଦାସୀନ ଏବଂ ନିର୍ମଳ ଆଖଡ଼ାଗୁଡ଼ିକ ଶିଖ ଗୁରୁ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ସନ୍ଥ ମତ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ। ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉଦାସୀନ ଆଖଡ଼ା ଏବଂ ନିର୍ମଳ ଆଖଡ଼ା ପ୍ରମୁଖ। ମହାକୁମ୍ଭ ପରେ ସେମାନେ କେଉଁଠିକୁ ଯିବେ? ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଅନେକ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଉଠେ।
ମହାକୁମ୍ଭ ପରେ ଅନେକ ନାଗା ସାଧୁ ହିମାଳୟର ଗୁମ୍ଫା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଗୁମ୍ଫାକୁ ଯାଆନ୍ତି। ସେମାନେ ଏହି ଦୁର୍ଗମ ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକୁ ନିଜର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଘର କରିଛନ୍ତି। ଏଠାରେ ସେ ଏକାନ୍ତରେ ବାସ କରନ୍ତି ଏବଂ କଠୋର ତପସ୍ୟା ଏବଂ ଧ୍ୟାନ କରନ୍ତି। ହିମାଳୟର ଶାନ୍ତ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ସେମାନଙ୍କୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଅଭିଜ୍ଞତା ହାସଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।
କେତେଜଣ ନାଗା ସାଧୁ କାଶୀ, ହରିଦ୍ୱାର, ଋଷିକେଶ, ଉଜ୍ଜୟିନୀ ଏବଂ ପ୍ରୟାଗରାଜ ଭଳି ପ୍ରମୁଖ ତୀର୍ଥସ୍ଥଳରେ ବାସ କରନ୍ତି। ଏହି ସ୍ଥାନଗୁଡ଼ିକ ଧାର୍ମିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଏଠାରେ ନାଗା ସାଧୁମାନେ ସେମାନଙ୍କର ସାଥୀ ସାଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ରହିବା ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଆନ୍ତି।
ନାଗା ସାଧୁମାନେ ଆଖଡା ସହିତ ଜଡିତ। ମହାକୁମ୍ଭ ପରେ ସେମାନେ ନିଜ ନିଜ ଆଖଡ଼ାକୁ ଫେରିଯାଆନ୍ତି। ଆଖଡ଼ାରେ ରହିବା ସମୟରେ, ସେମାନେ ଅନ୍ୟ ସାଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ଧ୍ୟାନ ଅଭ୍ୟାସ କରନ୍ତି, ଧାର୍ମିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଅଧ୍ୟୟନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନ ଆଦାନପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି।
ଅନେକ ନାଗା ସାଧୁ ତପସ୍ୟା କରିବାକୁ ଜଙ୍ଗଲ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ନିର୍ଜନ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଆନ୍ତି। ପ୍ରକୃତିର ନିକଟତର ହୋଇ ସେମାନେ ଆତ୍ମ-ସାକ୍ଷାତ ପ୍ରାପ୍ତ କରନ୍ତି। ଜଙ୍ଗଲର ଶାନ୍ତ ପରିବେଶ ସେମାନଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ ଏବଂ ଚିନ୍ତନ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ସ୍ଥାନ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ନାଗା ସାଧୁଙ୍କ ଜୀବନ ବହୁତ ସରଳ ଏବଂ ଶୃଙ୍ଖଳିତ। ସେମାନେ ଭୌତିକ ସୁଖରୁ ଦୂରରେ ରହି ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ନିକଟରେ ନିଜକୁ ସମର୍ପିତ କରି ତପସ୍ୟା ଏବଂ ଧ୍ୟାନରେ ସମୟ ବିତାଇଥାନ୍ତି। ସେମାନେ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପୋଷାକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁତ ଶାନ୍ତ ଏବଂ ପ୍ରକୃତି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦତ୍ତ ଜିନିଷ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି।