ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୫।୫: ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଶୀର୍ଷରେ ଥିବାବେଳେ ବିଶ୍ୱର ଦୁଇଟି ଦେଶ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବରେ ଏହି ’ଟେରିରିସ୍ତାନ’ର ସମର୍ଥନରେ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ। ମୁସଲିମ ବହୁଳ ତୁର୍କୀ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସାମରିକ ଉପକରଣ ପଠାଇଥିଲା। ତୁର୍କୀ ହେଉଛି ସେହି ଦେଶ ଯେଉଁଠାକୁ ଭାରତ ବିନାଶକାରୀ ଭୂମିକମ୍ପ ପରେ ତୁରନ୍ତ ସାହାଯ୍ୟ ପଠାଇଥିଲା। ତୁର୍କୀ ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ସମସ୍ୟାରେ ତାଙ୍କ ସହିତ ଠିଆ ହେବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକୃତ ବନ୍ଧୁ ବୋଲି କହିଥିଲା, ଦେଶ କୃତଘ୍ନ ହୋଇଥିଲା।
କୂଟନୈତିକ ବିବାଦ ହେଉ କିମ୍ବା ସାମରିକ ସହଭାଗୀତା, ତୁର୍କୀ ସର୍ବଦା ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମର୍ଥନ କରିଆସିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହା କ’ଣ କେବଳ ବନ୍ଧୁତାର ବିଷୟ? ପ୍ରକୃତରେ, ପାକିସ୍ତାନକୁ ତୁର୍କୀର ସାହାଯ୍ୟ ପଛରେ ପ୍ରକୃତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଅନ୍ୟ କିଛି ରହିଛି।
ତୁର୍କୀ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଏହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସାୟକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି। ଏବେ ବିଶ୍ୱର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି। ସାମରିକ ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ ପାକିସ୍ତାନ, ତୁର୍କୀ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଗ୍ରାହକ। ତୁର୍କୀ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଅନେକ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଚୁକ୍ତି ସ୍ବାକ୍ଷର କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ମିଲଗେମ ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜ, T-129 ଆକ୍ରମଣକାରୀ ହେଲିକପ୍ଟର ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଡ୍ରୋନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ଚୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ତୁର୍କୀର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପ ପାଇଁ କୋଟି କୋଟି ଡଲାର ରାଜସ୍ବର ଏକ ଉତ୍ସ।
ପାକିସ୍ତାନକୁ ତୁର୍କୀୟଙ୍କ ସମର୍ଥନ କେବଳ ବନ୍ଧୁତା ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ରଣନୈତିକ ନିବେଶ। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମଞ୍ଚରେ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମର୍ଥନ କରି ତୁର୍କୀ କେବଳ ଏକ ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେଶର ପ୍ରତିଛବି ସୃଷ୍ଟି କରୁନାହିଁ ବରଂ ଏହାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବଜାରକୁ ମଧ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରୁଛି। ଏହା ସହିତ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଦୃଢ଼ ସାମରିକ ସମ୍ପର୍କ ତୁର୍କୀ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ନୂତନ ଚୁକ୍ତି ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ତୁର୍କୀର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ କେବଳ ପାକିସ୍ତାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ନୁହେଁ। ସେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ତାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରୟ କରିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ। ତୁର୍କୀ ମଧ୍ୟପ୍ରାଚ୍ୟ, ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଏସିଆରେ ଏହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଉତ୍ପାଦର ବଜାରକୁ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବିସ୍ତାର କରୁଛି। ପାକିସ୍ତାନ ଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକୁ ସାହାଯ୍ୟ ଏବଂ ସମର୍ଥନ ପ୍ରଦାନ କରି ତୁର୍କୀ ଏହି ବଜାରଗୁଡ଼ିକରେ ନିଜର ସ୍ଥିତିକୁ ମଜବୁତ କରୁଛି।
ପାକିସ୍ତାନକୁ ତୁର୍କୀର ସମର୍ଥନ କେବଳ ଏକ କୂଟନୈତିକ ପଦକ୍ଷେପ ନୁହେଁ ବରଂ ଏକ ସୁଚିନ୍ତିତ ରଣନୀତି ଯାହା ଏହାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ, ତୁର୍କୀ ଏହି ରଣନୀତି ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଶିଳ୍ପକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବ ଏବଂ ଏକ ବିଶ୍ୱ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀ ଭାବରେ ଏହାର ସ୍ଥିତିକୁ ଆହୁରି ସୁଦୃଢ଼ କରିବ।
ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ଦିଗରେ ତୁର୍କୀ ଏକ ବଡ଼ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି। ତୁର୍କୀ ଏବେ ବିଶ୍ୱର ୧୧ତମ ବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀ ଦେଶ ପାଲଟିଛି। ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୪-୨୦୧୮ ତୁଳନାରେ ୨୦୧୯-୨୦୨୩ ମଧ୍ୟରେ ତୁର୍କୀର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନି ଦ୍ୱିଗୁଣିତ ହେବ। ୨୦୧୯ ରୁ ୨୦୨୩ ମଧ୍ୟରେ ତୁର୍କୀର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନି ୧୦୬ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ତୁର୍କୀକୁ ବିଶ୍ୱର ପ୍ରମୁଖ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀଙ୍କ ଲିଗରେ ସାମିଲ କରିଛି। ମାଳଦ୍ୱୀପ ମଧ୍ୟ ତୁର୍କୀଏ ଠାରୁ TB 2 ଆକ୍ରମଣ ଡ୍ରୋନ କିଣିଛି। ଏହା ମୁଦ୍ରା ନିରୀକ୍ଷଣ ପାଇଁ। ଏହି ଡ୍ରୋନଗୁଡ଼ିକ ୟୁକ୍ରେନରେ ତାଣ୍ଡବ ରଚାଇ ଦେଇଛନ୍ତି।
ଅସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତୁର୍କୀ ଆଗରେ ଅଛନ୍ତି ଆମେରିକା, ଫ୍ରାନ୍ସ, ରୁଷଆ, ଇଟାଲୀ, ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆ, ଚୀନ, ଜର୍ମାନୀ, ବ୍ରିଟେନ, ସ୍ପେନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ। ଏହି ଶ୍ରେଷ୍ଠ 10 ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀ ଦେଶ ପରେ, ତୁର୍କୀ ବିଶ୍ୱର 11ତମ ସର୍ବବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନିକାରୀ। ତୁର୍କୀ ସଂଯୁକ୍ତ ଆରବ ଏମିରେଟ୍ସକୁ ସର୍ବାଧିକ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରପ୍ତାନି କରିଥିଲା। ଏହା ପରେ, ୧୩ ପ୍ରତିଶତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର କତାରକୁ ଏବଂ ୧୧ ପ୍ରତିଶତ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପଠାଯାଇଥିଲା। ତୁର୍କିୟେ ୬.୩ ପ୍ରତିଶତ ଅଂଶ ସହିତ ସବ-ସାହାରା ଆଫ୍ରିକାରେ ଚତୁର୍ଥ ସର୍ବବୃହତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଯୋଗାଣକାରୀ ମଧ୍ୟ ହୋଇଗଲା। ରିପୋର୍ଟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ୨୦୧୪-୨୦୧୮ ଅବଧିରେ ତୁର୍କୀର ଆମଦାନୀ ୨୯ ପ୍ରତିଶତ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।