ସମୟର ଚକ୍ରବ୍ୟୁହ

ଜଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦାଶ

ଦିନରାତି, ସୁଖଦୁଃଖ ପରି ଉତ୍ଥାନ ପତନ ସୃଷ୍ଟି ଓ ସମୟର ଏକ ବିଭବ। ଏକୁ ଏଡ଼ିବ ତେଢ଼ିବ ବା କିଏ? ସଂସ୍କୃତରେ ପ୍ରବାଦ ଅଛି- ”ଚକ୍ରବତ୍‌ ପରିବର୍ତ୍ତନ୍ତେ ସୁଖାନି ଚ ଦୁଃଖାନି ଚ“। ଆଜି ଯେ ରାଜେନ୍ଦ୍ରାସେନ କାଲି ସେ ଫକିର। ଏ ସମୟ ଚକ୍ରବୂ୍ୟହରେ କାହାର ବଡ଼ପଣ ବା ଦମ୍ଭ ରହିଛି ଯେ? ସମୟର ଚକ୍ର ଘୂରି ଚାଲିଛି। ସେଥିରେ ମଣିଷ ପଡ଼ି କେତେବେଳେ ଉତ୍ଥାନମୁଖୀ ହେଉଛି ତ ଆଉ କେତେବେଳେ ପତନୋନ୍ମୁଖୀ ହେଉଛି। ସମୟର ଚକ୍ରବୂ୍ୟହକୁ ହାତମୁଠାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରଖିବା ଏତେ ସହଜ ନୁହେଁ। ସମସ୍ତକୁ ପଛରେ ପକାଇ ମଣିଷ ବହୁ ଉଚ୍ଚକୁ ଉଠିଯାଇଛି ଏ କଥା ତା’ ଭାବନାକୁ ସଂକ୍ରମିତ ହେଲେ, ସମୟ ଏଇ ମଣିଷକୁ ଉପର ପାହାଚ ନ ଦେଖାଇ ତଳ ପାହାଚ ଦୃଶ୍ୟାବଲୋକନ କରାଇଥାଏ। ସମୟର ସ୍ରୋତ ଏଇଆ ଶିଖେଇଛି ଯେ, ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟଦକ୍ଷତାକୁ ନେଇ ଜିଉଥିବା ଅଖଣ୍ଡ ବିଶ୍ୱାସ ତାକୁ ଆଗକୁ ଆଗକୁ ଅଗ୍ରସର ହେବାକୁ ଶକ୍ତି ଯୋଗାଇଥାଏ। ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲେ, ନିଜ ଭିତର ନିଷ୍ଠା ଓ ଦୃଢ଼ତା ସମୟକ୍ରମେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ। ଭଗବାନ୍‌ ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ସମୟର ଚକ୍ରବୂ୍ୟହରେ ପଡ଼ି ଦିନେ ରାଜା ହେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ୧୪ ବର୍ଷ ବନବାସ ଯାଇଥିଲେ। ଇତିହାସରେ ବହୁତ ବଡ଼ ମଣିଷ ଏଇ ଦଶାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛନ୍ତି। ପୁରାତନ ଇତିହାସକୁ ଗଲେ ଦେଖିବା, ସମୟର ଚକ୍ରରେ କୁଆଡ଼େଗଲା ସେ ଜମିଦାରି ରାଜା ମହାରାଜାଙ୍କର ବିଳାସର ଦିନକଥା। ରାଜରାଜୁଡ଼ାଙ୍କ ଗର୍ବ, ଦର୍ପ ରାଜନଅର ବିଷୟରେ କବିବର ପାର୍ବତୀ କାବ୍ୟରେ ବଡ଼ ଚମତ୍କାର ଭାବେ ଲେଖିଛନ୍ତି, ”କାଳ ଗର୍ଭେ ଭବେ ଲୀନ ହେଲେ କେତେ ମହାପତି ମହାଯଶା, ହୋଇଅଛି ୟା’ଙ୍କ ଜୀର୍ଣ୍ଣ ସୌଧ ଏବେ ବ୍ୟାଘ୍ର, ଭଲ୍ଲୁକର ବସା।“ ନିଜର ସ୍ଥିତିକୁ ବଜାୟ ରଖିବା ବା ଆଗକୁ ନେବାରେ ସେଇ ଲୋକ ବିଫଳ ହୋଇଥାଏ, ଯିଏ ସମୟ ଅନୁସାରେ ନିଜର ସ୍ଥିତିକୁ ଠିକ୍‌ ଭାବେ ଆକଳନ କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଥାଏ। ବଳୀୟାନ ହିଟଲର ରାଜ୍ୟ ପରେ ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରି ଚାଲିଲେ। ମାତ୍ର ସେ ଯେତେବେଳେ ଭାବିଲେ- ମୋତେ ଛୁଇଁବାକୁ କାହାର ବି ସାମର୍ଥ୍ୟ ନାହିଁ, ସେତେବେଳେ ସେ ସମୟ ଆହ୍ବାନରେ ପତନର ଗହ୍ବରକୁ ଦେଖିଲେ।
ରାଜନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସମୟ ଚକ୍ରବୂ୍ୟହ ମଣିଷକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ। ସମୟର କରାଳ ସ୍ରୋତରେ ଏମିତି କିଛି ଘଟିଥାଏ ଯେ, ରାଜନୀତିର ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତାଙ୍କୁ ବେଳେ ବେଳେ ଛୋଟ ନେତା ପାଖରୁ ବି ପରାଜିତ ହେବାକୁ ପଡ଼ିଥାଏ। କିଛି ସମୟକୁ ନେଇ ଛୋଟ ନେତା ନିଜକୁ ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ ବୋଲି ଦାବି କରିଥାଏ ଯେ, ତାକୁ ସାମ୍ନା କରିବାକୁ କେହି ସମକକ୍ଷ ନୁହନ୍ତି। ଏଇ ସମୟର କ୍ରୂର ଭାବନା ତାକୁ ଅହଂକାରୀ କରିଦେଇଥାଏ। ଫଳରେ ତାକୁ ବାଟ ଝୁଣ୍ଟିବାର ଘୋର ଆଶଙ୍କା ଥାଏ। ସମୟର ଚକ୍ରବୂ୍ୟହ ଖୁବ୍‌ ଜଟିଳ। ସମୟର ଚକ୍ରବୂ୍ୟହରେ ପଡ଼ି ଛୋଟ ନେତା ପାଖରେ ଆଉ ସୁଯୋଗ ନ ଥାଏ ପଶ୍ଚାତ୍ତାପ କରିବାକୁ। ବେଳେ ବେଳେ ବଡ଼ ବଡ଼ ନେତାମାନେ ମଧ୍ୟ ସମ୍ମାନଜନକ ପଦବୀର ସ୍ଥାୟିତ୍ୱକୁ ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ପୂରିବାକୁ ଦେଇପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଅଧାରୁ ପଦବୀ ତାଙ୍କୁ ଛାଡ଼ି ଚାଲିଯାଏ। କୌଣସି କାରଣରୁ ରାତିଅଧିଆ ଧନ ସମ୍ପତ୍ତିରେ ବଡ଼ ହୋଇଯାଇଥିବା ମଣିଷ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ତୁଚ୍ଛ ମନେ କରିଥାଏ। ପାହାଡ଼ର ଶୀର୍ଷରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ମଣିଷର ଗୋଡ଼ ଯେ ସଦାକାଳ ଶକ୍ତ ଏ କଥା ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଠିଆ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ । ଆଖିବୁଜି ଖୋଲିବା ସମୟ ଭିତରେ ସେ ପାହାଡ଼ରୁ ତଳକୁ ଖସି ପଡ଼ିବାର ଆଶଙ୍କା ଥାଏ। ସାମାଜିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ମଣିଷ ଚକ୍ରବୂ୍ୟହରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ। ସକାରାତ୍ମକ ବ୍ୟକ୍ତି ସମୟର ଚକ୍ରକୁ ସାମ୍‌ନା କରେ ଠିକ୍‌ ଭାବରେ। ସେ ସମୟର ସ୍ରୋତକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଭାବେ ବିନିଯୋଗ କରିଥାଏ। ମାତ୍ର ନକାରାମତ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି ସମୟର ମୂଲ୍ୟ ବୁଝି ନ ଥାଏ, ସମୟର ଚକ୍ରବୂ୍ୟହରେ ପଡ଼ି ସମୟକୁ ଅପଚୟ କରିଥାଏ ଏବଂ ଅବାଟରେ ଯାଇଥାଏ। ସମୟ ଆଜିର ଯୁବଶକ୍ତି ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ସେମାନେ ସମୟର ସଦୁପଯୋଗ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଯୁବ ପ୍ରତିଭାକୁ ଦେଶର ଗଠନମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଲଗାନ୍ତୁ। ଏଇ ମର୍ମରେ ସ୍ବାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଯୁବ ଶକ୍ତି ଆହ୍ବାନ ଦେଇ କହିଥିଲେ, ”ହେ ଯୁବଶକ୍ତି, ସମୟର ଠିକ୍‌ ଉପଯୋଗ କର।
ସମୟର ଶକ୍ତିକୁ ଅପଚୟ କରନାହିଁ। ସମୟକୁ ନେଇ ନିଜ କର୍ତ୍ତବ୍ୟରେ ଏବଂ ଦେଶମାତୃକା ସେବାରେ ଆଗେଇ ଚାଲ, ସମୟକୁ ଅପେକ୍ଷା କର ନାହିଁ । ସମୟ ସାଙ୍ଗରେ ତାଳ ଦିଅ“।
ସିଡିଏ, ସେକ୍ଟର-୭, କଟକ
ମୋ :୯୯୩୮୧୮୧୩୨୦