ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୨୩।୪: ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀରର ଅନନ୍ତନାଗ ଜିଲାରେ ଥିବା ପହଲଗାମରେ ବଡ଼ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ହୋଇଛି। ଯାହା କଶ୍ମୀରର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପକୁ ଗଭୀର ଆଘାତ ଦେଇଛି। ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ୨୬ରୁ ୨୮ ଜଣ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ସମେତ ଅନେକ ଲୋକ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିବାବେଳେ ୧୭ରୁ ୨୦ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ୨୦୧୯ ପରେ ହୋଇଥିବା ପୁଲଓ୍ବାମା ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଏହା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଏହି ଘଟଣା କଶ୍ମୀରର ଅର୍ଥନୀତି, ସ୍ଥାନୀୟ ଜନଜୀବନ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପରେ ଦୀର୍ଘମିଆଦୀ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଆଶଙ୍କା କରୁଛନ୍ତି।
Pahalgam terror attack: ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପରେ କଶ୍ମୀରର ଗୁରୁତ୍ୱ
କଶ୍ମୀର, ଯାହାକୁ ‘ପୃଥିବୀର ଭୂସ୍ବର୍ଗ’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ, ତା’ର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଯୋଗୁଁ ଦେଶ-ବିଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଗନ୍ତବ୍ୟସ୍ଥଳ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ପହଲଗାମ, ଗୁଲମାର୍ଗ, ସୋନମାର୍ଗ ଓ ଡାଲ ଲେକ ଭଳି ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ। ୨୦୨୪ ମସିହାରେ ପ୍ରାୟ ୨୩୬ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟଟକ କଶ୍ମୀର ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ଯେଉଁଥିରୁ ୬୫,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ବିଦେଶୀ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଥିଲେ। ଏହି ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପ ଅଞ୍ଚଳର ମୋଟ ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦ (GDP)ର ୭-୮% ଯୋଗଦାନ କରୁଛି ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୨.୫ ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଜୀବିକା ଏହା ଉପରେ ର୍ନିଭର କରୁଛି। ହୋଟେଲ ମାଲିକ, ଟ୍ରାଭେଲ ଗାଇଡ, ଘୋଡା ଚାଳକ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କ୍ଷୁଦ୍ର ବ୍ୟବସାୟୀମାନେ ପର୍ଯ୍ୟଟନରୁ ରୋଜଗାର କରନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ମଧ୍ୟ ୨୦୧୯ରେ ଆର୍ଟିକଲ ୩୭୦ ରଦ୍ଦ ପରେ କାଶ୍ମୀରରେ ଶାନ୍ତି ଓ ସ୍ଥିରତାର ପ୍ରମାଣ ସୱରୂପ ପର୍ଯ୍ୟଟନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେଇଛନ୍ତି। ୨୦୨୩ରେ ଶ୍ରୀନଗରରେ G20 ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବୈଠକ ଆୟୋଜନ ଏବଂ ନୂଆ ଫିଲ୍ମ ନୀତି ଜରିଆରେ କାଶ୍ମୀରକୁ ଏକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଗନ୍ତବ୍ୟ ଭାବେ ପ୍ରଚାର କରାଯାଇଛି।
Pahalgam terror attack ଆକ୍ରମଣର ପ୍ରଭାବ
ପହଲଗାମର ବୈସରଣ ମେଡୋ, ଯାହାକୁ ‘ମିନି ସ୍ବିଜରଲ୍ୟାଣ୍ଡ’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ, ଏକ ଜନପ୍ରିୟ ଟ୍ରେକିଂ ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳ। ଏହି ଆକ୍ରମଣ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଋତୁର ଆରମ୍ଭରେ ଘଟିଛି, ଯେତେବେଳେ ହଜାର ହଜାର ପର୍ଯ୍ୟଟକ କାଶ୍ମୀରର ମେଡୋ ଓ ବଗିଚା ଦେଖିବା ପାଇଁ ଆସନ୍ତି। ଏହି ଘଟଣା ପରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ମନରେ ଭୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି, ଯାହା ଫଳରେ ଅନେକେ ତାଙ୍କ ଯାତ୍ରା ବାତିଲ କରୁଛନ୍ତି। ଟ୍ରାଭେଲ ଏଜେଣ୍ଟ ଆସୋସିଏସନ ଅଫ କଶ୍ମୀରର ସଭାପତି ରଉଫ ଟ୍ରାମ୍ବୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଗତ କିଛି ବର୍ଷରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହି ଆକ୍ରମଣ ପରେ ବ୍ୟବସାୟୀ ଓ ଗ୍ରାହକଙ୍କ ତରଫରୁ ବାତିଲ ଅନୁରୋଧ ଆସୁଛି।
ଏହି ଆକ୍ରମଣ କଶ୍ମୀରର ପ୍ରାୟ ୧୨,୦୦୦ କୋଟି ଟଙ୍କାର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପକୁ ବଡ଼ ଧକ୍କା ଦେଇଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ଆଶଙ୍କା କରୁଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୨୫ର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଋତୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ନଷ୍ଟ ହୋଇପାରେ। ଡାଲ ହ୍ରଦରେ ଚାଲୁଥିବା ୧,୫୦୦ରୁ ଅଧିକ ହାଉସବୋଟ ଏବଂ ୩,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ହୋଟେଲ ରୁମର ବ୍ୟବସାୟ ଏହା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହେବ। ଏହା ସହିତ, ଅମରନାଥ ଯାତ୍ରା ପାଇଁ ପାହାଲଗାମ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ମାର୍ଗ ହୋଇଥିବାରୁ, ଏହି ଆକ୍ରମଣ ଆଗାମୀ ଯାତ୍ରା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ। ୨୦୨୪ରେ ଅମରନାଥ ଯାତ୍ରାରେ ୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଯାତ୍ରୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହି ଘଟଣା ପରେ ଯାତ୍ରୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ ପାଇବାର ଆଶଙ୍କା ରହିଛି।
Pahalgam terror attack ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ପ୍ରଭାବ
ଏହି ଆକ୍ରମଣ କଶ୍ମୀରର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ପଛକୁ ନେଇଯାଇଛି। କଂଗ୍ରେସ ନେତା ମଲ୍ଲିକାର୍ଜୁନ ଖାର୍ଗେ କହିଛନ୍ତି, ପର୍ଯ୍ୟଟନ ହେଉଛି ଜମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଅର୍ଥନୀତିର ମେରୁଦଣ୍ଡ। ଏହି ଆକ୍ରମଣ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ରୋଜଗାର ଛଡାଇ ନେଇଛି। ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ମହମ୍ମଦ ଉମର କହିଛନ୍ତି, ଏହା ଆମ ପାଇଁ ବ କ୍ଷତି। ଆମର ସମସ୍ତ କାମ ହରାଇଛୁ। ଆମ ଆୟର ଉତ୍ସ ଛଡାଇ ନିଆଯାଇଛି।
ଆକ୍ରମଣ ପରେ ପାହାଲଗାମରୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଆତଙ୍କ ଦେଖାଦେଇଛି। ଅନେକ ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଅଞ୍ଚଳ ଛାଡି ଚାଲିଯାଇଛନ୍ତି, ଯାହା ଫଳରେ ଶ୍ରୀନଗରରୁ ଦିଲ୍ଲୀ ଓ ମୁମ୍ବାଇକୁ ଅତିରିକ୍ତ ବିମାନ ସେବା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି। ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ ଓ ଇଣ୍ଡିଗୋ ଭଳି ବିମାନ ସେବା ସଂସ୍ଥାଗୁଡିକ ଏପ୍ରିଲ ୩୦, ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଟିକେଟ ବାତିଲ ଓ ପୁନଃର୍ନିଦ୍ଧାରଣ କରିଛନ୍ତି।
Pahalgam terror attack ଭବିଷ୍ୟତ ପାଇଁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ
ଏହି ଆକ୍ରମଣ କଶ୍ମୀରର ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଶିଳ୍ପକୁ ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ପାହାଲଗାମ ହୋଟେଲିୟର୍ସ ଗିଲ୍ଡର ପୂର୍ବତନ ସଭାପତି ଅବଦୁଲ ଓୱାହିଦ ମଲିକ କହିଛନ୍ତି, ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଆମ ପ୍ରାଥମିକତା ନୁହେଁ; ମାନବୀୟ କ୍ଷତି ଆମକୁ ଅଧିକ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଦେଉଛି। ସରକାରଙ୍କୁ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ଆସ୍ଥା ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ କଡ଼ା ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ ପ୍ରଚାର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଏହା ସହିତ, ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସୁଦୃ କରିବା ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
ଏହି ଘଟଣା କଶ୍ମୀରର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଓ ଆତିଥ୍ୟର ପରିଚୟକୁ ଝାପସା କରିଦେଇଛି। ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା ଓ ସରକାରଙ୍କ ମିଳିତ ପ୍ରୟାସ ଦ୍ୱାରା ହିଁ ଏହି ସଙ୍କଟରୁ ଉଦ୍ଧାର ପାଇ କାଶ୍ମୀର ପୁଣି ଥରେ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ଓ ଆକର୍ଷଣୀୟ ଗନ୍ତବ୍ୟ ହୋଇପାରିବ।