ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୯ା୫: ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିସ୍ଥିତି ମଧ୍ୟରେ ଏବେ ଜଳ ମୋର୍ଚାରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ କଠୋର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରରେ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହେତୁ ଚେନାବ ନଦୀରେ ନିର୍ମିତ ସାଲାଲ ଡ୍ୟାମ ଏବଂ ବାଗଲିହାର ଡ୍ୟାମର ଅନେକ ଗେଟ ଖୋଲାଯାଇଛି, ଯାହାଫଳରେ ପାକିସ୍ତାନ ଆଡ଼କୁ ପ୍ରବାହିତ ଜଳର ପ୍ରବାହ ତୀବ୍ର ହୋଇଛି।
ଏଜେନ୍ସି ଅନୁଯାୟୀ, କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନ ଆଡ଼କୁ ପ୍ରବାହିତ ଜଳକୁ ଅଟକାଇବା ପାଇଁ ସାଲାଲ ଏବଂ ବାଗଲିହାର ଡ୍ୟାମର ଗେଟଗୁଡ଼ିକ ବନ୍ଦ କରି ଦେଇଥିଲା। ଏହାଦ୍ୱାରା ଚିନାବ ନଦୀର ଜଳସ୍ତର ପାକିସ୍ତାନରେ ବହୁତ କମି ଯାଇଥିଲା। ଯେଉଁଠାରେ ପୂର୍ବରୁ ଜଳସ୍ତର ୨୫ ରୁ ୩୦ ଫୁଟ ଥିଲା, ତାହା ଘଟି ମାତ୍ର ୨ ରୁ ୩ ଫୁଟକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏବେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣର ଜଳ ପ୍ରବାହ ହେଉଛି।
ଭାରତର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଦ୍ୱାରା ପାକିସ୍ତାନର ପୂର୍ବରୁ ଦୁର୍ବଳ ଅର୍ଥନୀତି ଏବଂ କୃଷି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଆହୁରି ଅଧିକ ଚାପ ବଢ଼ିଛି। ଜାଣକାରମାନଙ୍କ ମତରେ, ଏହା ବନ୍ୟା ପରି ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ।
ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ 1960 ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ସନ୍ଧି (Indus Waters Treaty) ବିଶ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କର ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ମାଧ୍ୟମରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ସନ୍ଧି ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତକୁ ପୂର୍ବ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ (ସତଲୁଜ, ରାଭୀ, ବିୟାସ) ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନକୁ ପଶ୍ଚିମ ନଦୀଗୁଡ଼ିକ (ସିନ୍ଧୁ, ଝେଲମ, ଚିନାବ) ଉପରେ ଅଧିକାର ମିଳିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ପାହାଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣରେ ୨୬ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଭାରତ ଏହି ସନ୍ଧିକୁ ରଦ୍ଦ କରିବା ଦିଗରେ ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ କରିଛି।
ଭାରତର ‘ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୁର’ ଅଧୀନରେ ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀର (PoK) ରେ ଥିବା 9ଟି ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡା ଉପରେ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ପାକିସ୍ତାନ ବିଚଳିତ ହୋଇଛି। ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦ, ଲସ୍କର-ଏ-ତୋଇବା ଏବଂ ହିଜବୁଲ ମୁଜାହିଦ୍ଦୀନ ପରି ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକର ଅଡ୍ଡାଗୁଡ଼ିକୁ ନିର୍ଭୁଲ ଆକ୍ରମଣ ଦ୍ୱାରା ଧ୍ୱଂସ କରାଯାଇଛି। ଏହାପରେ ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତର ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ ଏବଂ ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରର ସାମରିକ ଅଡ୍ଡାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଡ୍ରୋନ ଏବଂ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣର ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଭାରତୀୟ ସେନାର ତତ୍ପରତା ଏବଂ S-400 ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ ସମସ୍ତ ଆକ୍ରମଣକୁ ବିଫଳ କରି ଦେଇଛି।