ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୭।୭: ଭାରତର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଗବେଷଣା ଏବଂ ବିକାଶ ସଂଗଠନ (DRDO) ଦ୍ୱାରା ସମ୍ପ୍ରତି ବିକଶିତ ନୂତନ ଅସ୍ତ୍ର କେବଳ ବୈଷୟିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ନୁହେଁ ବରଂ ରଣନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି ମିଶାଇଲ୍ର ନାମ ଗାଣ୍ଡିବ ରଖାଯାଇଛି, ଯାହା ମହାଭାରତର ମହାନ ଧନୁର୍ଦ୍ଧର ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ଧନୁ ନାମ ଥିଲା।
ଗାଣ୍ଡିବ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ୨୧ ଶତାବ୍ଦୀର ବାୟୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତକୁ ନୂତନ ଉଚ୍ଚତାକୁ ନେଇଯିବ। ଏହା କେବଳ ଏକ ମିଶାଇଲ୍ ନୁହେଁ, ବରଂ ଭାରତର ବାୟୁ ସୁରକ୍ଷାରେ ଏକ ବିପ୍ଳବୀ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହାର ପରିସର, ଗତି ଏବଂ ଶକ୍ତି ଏହାକୁ ଚାଇନା ଏବଂ ଆମେରିକା ଭଳି ମହାଶକ୍ତିର ମିଶାଇଲ୍ଠାରୁ ଆଗକୁ ନେଇଯାଏ। ବିଶେଷକରି ଏହାର ‘ବିୟଣ୍ଡ ଭିଜୁଆଲ ରେଞ୍ଜ’ (BVR) କ୍ଷମତା ଭାରତକୁ ସେହି ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରେ, ଯାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ୱର କେବଳ କିଛି ଦେଶ ପାଖରେ ଥିଲା।
DRDO ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଗାଣ୍ଡିବ ମିଶାଇଲ୍ର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ହେଉଛି ଏହାର ବହୁତ ଦୂରତାରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାର କ୍ଷମତା। ଏହି ମିଶାଇଲ୍କୁ Astra MK-3 ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ବିକଶିତ କରାଯାଇଛି, ଯାହା ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା (IAF) ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପତ୍ତି ହୋଇପାରିବ। ଏହାର ପରିସର ୩୪୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ। ଏହାର ଇଞ୍ଜିନ ଡୁଆଲ-ଫୁଏଲ ଡକ୍ଟେଡ ରାମଜେଟ। ଏହା ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ, ବୋମାବର୍ଷୀ ବିମାନ, କାର୍ଗୋ ଏବଂ AWACS ବିମାନକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିପାରିବ। ଯେତେବେଳେ ଏହାକୁ ୨୦ କିଲୋମିଟରରୁ ଲଞ୍ଚ କରାଯାଏ, ଏହାର ପରିସର ୩୪୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଥାଏ। ସେହି ସମୟରେ, ଯେତେବେଳେ ୮ କିଲୋମିଟରରୁ ଲଞ୍ଚ କରାଯାଏ, କ୍ଷମତା ୧୯୦ କିଲୋମିଟରକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଏ। ଏହି ପରିସର ଚାଇନାର PL-15 ମିାାଇଲ୍ (୩୦୦ କିଲୋମିଟର) ଏବଂ ଆମେରିକାର AIM-174 BVRAAM (୨୪୦ କିଲୋମିଟର) ଅପେକ୍ଷା ମଧ୍ୟ ଅଧିକ, ଯାହା ଭାରତକୁ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଗ୍ରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଗାଣ୍ଡିବ ମିଶାଇଲ୍ରେ ସ୍ଥାପିତ ଡୁଆଲ-ଫୁଏଲ ଡକ୍ଟେଡ ରାମଜେଟ ଇଞ୍ଜିନ ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ ମିଶାଇଲ୍ଠାରୁ ଭିନ୍ନ କରିଥାଏ। ଏହି ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏହାକୁ କମ ଇନ୍ଧନରେ ଅଧିକ ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ। ଏହାର ସାହାଯ୍ୟରେ, ମିଶାଇଲ୍ ଦୀର୍ଘ ଦୂରତାରେ ଉଚ୍ଚ ଗତିରେ ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରିବ। ଏହା ଇନ୍ଧନ ସଞ୍ଚୟ କରେ, ଯାହା ଯୋଗୁଁ ଏହା ଅଧିକ ଦୂରତା ଅତିକ୍ରମ କରେ। ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ଏହା ବିଭିନ୍ନ ଉଚ୍ଚତା ଏବଂ ମିଶନ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ। ଏହି କାରଣରୁ, ଗାଣ୍ଡିବ ମିଶାଇଲ୍ କେବଳ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ରଣନୈତିକ ବାୟୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଯାଏ।
ଭାରତ ଜୁଲାଇ ୧୧ ତାରିଖରେ Astra Mk-1 ମିଶାଇଲ୍ର ସଫଳ ପରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲା, ଯାହା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ସୁଖୋଇ-୩୦MKI ବିମାନରୁ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପରୀକ୍ଷଣରୁ ଜଣାପ ଯେ, ଭାରତ ଏବେ ‘ବିୟଣ୍ଡ ଭିଜୁଆଲ ରେଞ୍ଜ’ ମିଶାଇଲ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ଆତ୍ମର୍ନିଭରଶୀଳ ହୋଇସାରିଛି। ଏବେ LCA Mk1A, ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ବଦେଶୀ ତେଜସ ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନର ଏକ ଉନ୍ନତ ସଂସ୍କରଣ, Astra ମିଶାଇଲ୍ ସହିତ ସଜ୍ଜିତ ହୋଇ ଭାରତର ବାୟୁ ଶକ୍ତିକୁ ଆହୁରି ମଜଭୁତ କରିପାରିବ। ଏହା ସହିତ, ଭାରତ ଆତ୍ମନିର୍ଭର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ନୀତି (ଆତ୍ମନିର୍ଭର ଭାରତ) ରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି। ମଧ୍ୟ ଜାତୀୟ ରାଜପଥ ଉପରେ କଂଗ୍ରେସ କର୍ମୀମାନେ ବନ୍ଦ ପାଳନ କରିଛନ୍ତି।