ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୬।୫: ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତେଜନା ଶୀର୍ଷରେ ଥିବା ବେଳେ, ଅନ୍ୟ ଏକ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ବାଂଲାଦେଶରେ ଉତ୍ତେଜନା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି। କାରଣ ହେଉଛି ଭାରତରୁ କଥିତ ’ପୁସ-ଇନ’ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ। ଗତ ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ, ବାଂଲାଦେଶ ସୀମାର ଛଅଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନ – ସିଲହଟ, ମୌଲଭିବଜାର, ଖଗରାଛଡ଼ି, କୁରିଗ୍ରାମ, ସାତଖିରା ଏବଂ ସୁନ୍ଦରବନରୁ ପ୍ରାୟ 340 ଜଣଙ୍କୁ ବଳପୂର୍ବକ ସୀମା ପାର କରି ବାଂଲାଦେଶକୁ ଠେଲି ଦିଆଯାଇଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି। ଏହି ପଦକ୍ଷେପ କେବଳ ଢାକାର ସୁରକ୍ଷା ଚିନ୍ତାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରୁନାହିଁ ବରଂ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ନୂତନ କୂଟନୈତିକ ବିବାଦକୁ ମଧ୍ୟ ଜନ୍ମ ଦେଉଛି।
ବାଂଲାଦେଶ ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଠେଲାପେଲା କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କେବଳ ବାଂଲାଦେଶୀ ନାଗରିକଙ୍କୁ ପଛକୁ ଠେଲି ଦେଇଛି ନାହିଁ, ବରଂ ରୋହିଙ୍ଗ୍ୟା ଶରଣାର୍ଥୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରବେଶକାରୀଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ପ୍ରବେଶ କରାଇଛି। ସ୍ଥଳ ସୀମାରେ ବିଜିବି ଦ୍ୱାରା ୨୬୨ ଜଣଙ୍କୁ ଧରାଯାଇଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨୨୩ ଜଣ ବାଂଲାଦେଶୀ ନାଗରିକ ଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ୧୯ ଜଣ ରୋହିଙ୍ଗ୍ୟା ଥିଲେ। ବାକିମାନଙ୍କୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇ ନାହିଁ। ସାତଖିରା ସୀମାରେ ତଟରକ୍ଷୀ ବାହିନୀ ୭୮ ଜଣଙ୍କୁ ଅଟକ ରଖିଛି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତିନି ଜଣ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି। ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକ ଶାରୀରିକ ର୍ନିଯାତନା ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟରୁ ଆଖିରେ ପଟି ବାନ୍ଧି ଅଜଣା ସ୍ଥାନକୁ ଅଣାଯିବା ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି।
ବାଂଲାଦେଶ ସରକାର ମେ 9 ତାରିଖରେ ଭାରତକୁ ଏକ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିବାଦ ପତ୍ର ପଠାଇ ଏହି ଠେଲାପେଲା ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକୁ ତୁରନ୍ତ ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଥିଲେ। ଢାକା ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛି ଯେ ଯଦି ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରକୃତରେ ବାଂଲାଦେଶୀ, ତେବେ ସେ ତାଙ୍କୁ ଆଇନଗତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅନୁଯାୟୀ ଗ୍ରହଣ କରିବ, କିନ୍ତୁ ଏପରି ବଳପୂର୍ବକ ଅନୁପ୍ରବେଶ ଗ୍ରହଣୀୟ ନୁହେଁ। ବାଂଲାଦେଶର ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଡକ୍ଟର ଖଲିଲୁର ରହମାନ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସରକାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ମାମଲାର ପୃଥକ ପୃଥକ ତଦନ୍ତ କରୁଛନ୍ତି। ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ଯଦି ଭାରତ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକଳାପଗୁଡ଼ିକୁ ବନ୍ଦ ନ କରେ, ତେବେ ଢାକା ’ପୁସବ୍ୟାକ’ ଅର୍ଥାତ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିବାର କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ବିଚାର କରିପାରିବ।
ସୀମାନ୍ତ ଗାର୍ଡ ବାଂଲାଦେଶ (BGB) ଏବେ ସୀମାନ୍ତରେ ନଜର ବୃଦ୍ଧି କରିଛି ଯେଉଁଠାରେ ଠେଲାପେଲା ଘଟଣା ରିପୋର୍ଟ ହୋଇଛି। ବିଜିବି ମୁଖ୍ୟ ମେଜର ଜେନେରାଲ ମହମ୍ମଦ ଅସରଫଉଜାମାନ ସିଦ୍ଦିକି ଏହି ଘଟଣାକୁ “ଯୋଜନାବଦ୍ଧ ଏବଂ ଅମାନବୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ” ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ବିଏସଏଫ ଲୋକଙ୍କୁ ସୁନ୍ଦରବନ ଅଞ୍ଚଳ ଭଳି ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଠେଲି ଦେଉଛି ଯେଉଁଠାରେ ବାଂଲାଦେଶର ଉପସ୍ଥିତି ସୀମିତ। ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ପତାକା ବୈଠକ ଏବଂ ଲିଖିତ ପ୍ରତିବାଦ ପଞ୍ଜିକୃତ ହୋଇଛି, କିନ୍ତୁ ଭାରତ ପକ୍ଷରୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ଠୋସ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମିଳିନାହିଁ।
ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଭାରତ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବନ୍ଧୁତାକୁ ଗମ୍ଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ। ବାଂଲାଦେଶ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ସାର୍ବଜନୀନ ସୁରକ୍ଷା ବିଭାଗର ଯୁଗ୍ମ ସଚିବ ଡକ୍ଟର ଜିଆଉଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଢାକା ଏବେ ଭାରତରେ ରହୁଥିବା ଅବୈଧ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକଙ୍କ ଏକ ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛି। ଯଦି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଉନ୍ନତି ନହୁଏ, ତେବେ ବାଂଲାଦେଶ ପ୍ରତିଶୋଧ ନେଇପାରେ। ଏହି ସମଗ୍ର ପରିସ୍ଥିତି କେବଳ ସୀମାରେ ଉତ୍ତେଜନା ସୃଷ୍ଟି କରିନାହିଁ ବରଂ ଭାରତ-ବାଂଲାଦେଶ ସମ୍ପର୍କର ଭବିଷ୍ୟତ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି।