ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଓ ଜୀବନଶୈଳୀ

ପିଲାବେଳର ପାଠ କିଛି ମନେ ଥାଉ କି ନ ଥାଉ, ଏଇ ପଦଟି ସମସ୍ତଙ୍କର ମନେଥିବ – ‘ବିଦ୍ୟା ଅଟଇ ମହାଧନ, ବାଳକେ କର ଉପାର୍ଜନ’। ତା’ ସହିତ ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା ବି ମନେଥିବ – ‘ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ହିଁ ସମ୍ପଦ’। ତେଣୁ ପିଲାବେଳୁ ପାଠ ସହିତ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକୁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବା ପାଇଁ ଗୁରୁଜୀ ଶିକ୍ଷା ଦିଅନ୍ତି। ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ହେଉଛି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସୁସ୍ଥତାର ଏକ ଅବସ୍ଥା ଏବଂ କେବଳ ରୋଗ କିମ୍ବା ଦୁର୍ବଳତାର ଅନୁପସ୍ଥିତି ନୁହେଁ। ପ୍ରକୃତ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ କେବଳ ରୋଗମୁକ୍ତ ହେବା ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କିଛି ନୁହେଁ – ଏଥିରେ ଜୀବନର ସମସ୍ତ ଦିଗରେ ସାମଗ୍ରିକ ସୁସ୍ଥତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ପରିଭାଷା ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଆଧୁନିକ ବିଶ୍ୱରେ, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟକୁ ଆଉ କେବଳ ରୋଗର ଅନୁପସ୍ଥିତି ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉନାହିଁ; ଏହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସୁସ୍ଥତାର ଏକ ଅବସ୍ଥା ଭାବରେ ବୁଝାଯାଉଛି। ମାନବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ଭବିଷ୍ୟତ କେବଳ ଉନ୍ନତ ଚିକିତ୍ସା ପଦ୍ଧତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁନାହିଁ , ବରଂ ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସମନ୍ବୟ, ସୁଗମ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା, ଉପଯୁକ୍ତ ପୁଷ୍ଟି ଏବଂ ଏକ ସକ୍ରିୟ ଶାରୀରିକ ପରିଶ୍ରମ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଏହା ସୁସ୍ଥ ଏବଂ ସନ୍ତୁଳିତ ସମାଜ ଗଠନରେ ସହାୟକ ହେବ।
ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସମନ୍ବୟ ହେଉଛି ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଯାପନର ମୂଳଦୁଆ, ଯାହା ଉତ୍ତମ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ମାନସିକ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଗଠନ କରେ। ଚାପଗ୍ରସ୍ତ ଜୀବନ, ଚିନ୍ତା ଏବଂ ସଂଘର୍ଷ ହେଉଛି ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ, ମଧୁମେହ ଏବଂ ହୃଦ୍‌ରୋଗ ଭଳି ଜୀବନଶୈଳୀ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ରୋଗର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ କାରଣ। ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବେଶ ମାନସିକ ସ୍ଥିରତା, ଭଲ ନିଦ ଏବଂ ଭାବପ୍ରବଣ ସନ୍ତୁଳନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ। ଆମେ ଯେତେବେଳେ ପରିବାର, ସମାଜ ଏବଂ ପ୍ରକୃତି ସହିତ ସମନ୍ବୟରେ ରହୁ, ଆମର ଚାପ ସ୍ତର ହ୍ରାସ ପାଏ। ନୈତିକ ଜୀବନଶୈଳୀ, ସାମାଜିକ ସହଯୋଗ ଏବଂ ପରିବେଶଗତ ଦାୟିତ୍ୱ ମାଧ୍ୟମରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିଲେ ନୂଆ ନୂଆ ଔଷଧ ଦେଖିବା ଦରକାର ପଡ଼ିବ ନାହିଁ।
ସମ୍ପ୍ରତି ଚିକିତ୍ସା-ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାର ଉନ୍ନତି ଓ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲୋକଙ୍କୁ ମିଳୁଥିବା ସୁବିଧା ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଶୈଳୀରେ ବିପ୍ଳବ ଆଣିଛି। କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା, ଟେଲିମେଡିସିନ୍‌, ରୋବୋ ଦ୍ୱାରା ସର୍ଜରୀ ଏବଂ ଔଷଧ ବିଦ୍ୟାର ବିକାଶ ଫଳରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଚିକିତ୍ସା ପ୍ରଦାନ ପଦ୍ଧତିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଏବେ ଧୀରେ ଧୀରେ ଡିଜିଟାଲ୍‌ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟସେବା ପ୍ଲାଟ୍‌ଫର୍ମ ମାଧ୍ୟମରେ ଗ୍ରାମୀଣ ଏବଂ ଦୁଗର୍ମ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସଂଯୋଗ କରାଯାଉଛି। ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟସେବାର ପ୍ରକୃତ ଭବିଷ୍ୟତ କେବଳ ଆଧୁନିକୀକରଣରେ ସୀମିତ ରହିବ ନାହିଁ, ବରଂ ସମାଜର ସମସ୍ତ ବର୍ଗ ପାଇଁ ଗୁଣାତ୍ମକ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ ଏବଂ ସୁଲଭ କରିବ।
ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ବଜାୟ ରଖିବାରେ ଖାଦ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ। ତେଣୁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ପୁଷ୍ଟିସାର ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଉଛି। ଭବିଷ୍ୟତରେ, ପୁଷ୍ଟିସାରକୁ କେବଳ କ୍ଷୁଧା ମେଣ୍ଟାଇବା ପାଇଁ ନୁହେଁ ବରଂ ରୋଗ ନିବାରଣର ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଉପକରଣ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ। ଫଳ, ପନିପରିବା, ଶସ୍ୟ, ପୁଷ୍ଟିସାର ଏବଂ ସୁସ୍ଥ ଚର୍ବିରେ ଭରପୂର ସନ୍ତୁଳିତ ଖାଦ୍ୟ ରୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ଦୃଢ଼ କରିବା ସହ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ରୋଗକୁ ବିରୋଧ କରେ। ପୁଷ୍ଟିକର ଖାଦ୍ୟର ଉପସ୍ଥିତି, ଜୈବିକ କୃଷି ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ଏକ ସୁସ୍ଥ ସମାଜ ଗଠନ କରିବ।
ସୁସ୍ଥ ଓ ବିଜ୍ଞାନସମ୍ମତ ଖାଦ୍ୟ ଅଭ୍ୟାସ ସାଙ୍ଗକୁ ଶାରୀରିକ ବ୍ୟାୟାମ ଜରୁରୀ ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଜୀବନଶୈଳୀର ଗୁରୁତର ଭୂମିକା ରହିଛି। ଶାରୀରିକ ଏବଂ ମାନସିକ ସୁସ୍ଥତା ପାଇଁ ନିୟମିତ ଶାରୀରିକ ପରିଶ୍ରମ ଜରୁରୀ। ବ୍ୟାୟାମ ଶରୀରରେ ଶକ୍ତି ଉପତ୍ାଦନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବୃଦ୍ଧି କରେ ଏବଂ ମାନସିକ ଚାପ ହ୍ରାସ କରେ। ଚାଲିବା, ଧ୍ୟାନ-ଯୋଗ, ସାଇକେଲ ଚାଳନା ଏବଂ ଖେଳକୁଦ ଶରୀରକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖିବା ସହିତ ଏକାଗ୍ରତା ବଢ଼ାଏ। ଭବିଷ୍ୟତରେ ଆମେ କମ୍‌ କାମ କରିବା, କାରଣ ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଆମ ପାଇଁ ସବୁ ସୁବିଧା କରିଦେବ। ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଆମର ଶାରୀରିକ ଗତିବିଧିକୁ ହ୍ରାସ କରିବ। ତେଣୁ ଆମ ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ବୃଦ୍ଧିପାଇବ। ଏସବୁ ସମସ୍ୟାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ସକ୍ରିୟ ଜୀବନଶୈଳୀ ଗ୍ରହଣ କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।
ଆମେ ଶାରୀରିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ, ମାନସିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ସାମାଜିକ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ବିଷୟରେ ସଚେତନ ହେବା। ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ଭବିଷ୍ୟତ ଜୀବନର ଶାରୀରିକ, ମାନସିକ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଦିଗଗୁଡ଼ିକର ଏକୀକରଣରେ ନିହିତ। ପିଲାଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରୁ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଚେତନତା, ଚାପ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀ ତାଲିମ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବା ଉଚିତ। କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ପାଦକତାକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ-ଜୀବନ ସନ୍ତୁଳନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଉଚିତ। ନିଷ୍କର୍ଷରେ ଏତିକି କହିପାରିବା ଯେ, ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟର ଭବିଷ୍ୟତ କେବଳ ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ନାହିଁ, ବରଂ ଶାନ୍ତ, ସମନ୍ବୟ, ଆଧୁନିକ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା, ସୁଷମ ଖାଦ୍ୟପେୟ, ନିୟମିତ ବ୍ୟାୟାମ ଏବଂ ସକାରାତ୍ମକ ସାମାଜିକ ପରିବେଶ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ।

ଡ. କମଳାକାନ୍ତ ଜେନା
ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ, ଭଦ୍ରକ ସ୍ବୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ଭଦ୍ରକ
ମୋ:୯୪୩୯୫୦୧୬୫୧

 

Dharitri – Odisha’s No.1 Odia Daily