ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧।୫: ବେତନଭୋଗୀ କରଦାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଖୁସି ଖବର! ସରକାର ଇକ୍ୱିଟି କିମ୍ବା ଇକ୍ୱିଟି ମ୍ୟୁଚୁଆଲ ଫଣ୍ଡରୁ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ମାଧ୍ୟମରେ ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆୟ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଟିକସ ଦାଖଲ କରିବା ସହଜ କରିଛନ୍ତି। ପୂର୍ବରୁ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭରୁ ଆୟ କରୁଥିବା ବେତନଭୋଗୀ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ଫର୍ମ ITR-୨ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା, ଯଦିଓ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ଟିକସଯୋଗ୍ୟ ନଥିଲା। ଏହି ବର୍ଷରୁ ନୂତନ ଫର୍ମ ITR-୧ ରେ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ରିପୋର୍ଟ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଛୋଟ ସେଗମେଣ୍ଟ ଅଛି ଯାହା ଉପରେ ଟିକସ ଦେବାକୁ ପଡିବ ନାହିଁ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଦରମା, ଗୋଟିଏ ଘର ସମ୍ପତ୍ତି, ସୁଧ ଏବଂ କୃଷି ଆୟରୁ ୫୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆୟ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ITR ୧ ଦାଖଲ କରିଥାନ୍ତି। ତଥାପି, ଯଦି ସେମାନେ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ବର୍ଷରେ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ପାଇଛନ୍ତି, ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ITR-୨ ଫାଇଲ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଅନୁପାଳନ ବୋଝକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ, ଆୟକର ବିଭାଗ ବାର୍ଷିକ ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ଥିବା ବେତନଭୋଗୀ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କୁ ITR ୨ ଫର୍ମ ଦାଖଲ କରିବାରୁ ମୁକ୍ତ କରିଛି। ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଯେ ସରକାର ଚଳିତ ବର୍ଷର ବଜେଟରେ ଟିକସମୁକ୍ତ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭର ସୀମା ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାରୁ ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛନ୍ତି।
ITR-୧ (ସହଜ) ଏବଂ ITR-୪ (ସୁଗମ) ଫର୍ମ:
ଆୟକର ବିଭାଗ ୨୦୨୫-୨୬ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ବର୍ଷ ପାଇଁ ITR-୧ (ସହଜ) ଏବଂ ITR-୪ (ସୁଗମ) ଫର୍ମକୁ ଅଧିସୂଚିତ କରିଛି। ଏହା ସହିତ, ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ରିଟର୍ନ ଦାଖଲ ଖୁବ୍ଶୀଘ୍ର ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଏହି ବର୍ଷ ITR-୧ ଫର୍ମକୁ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଛି। ଧାରା ୧୧୨A ଅନୁଯାୟୀ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ (LTCG) ଥିବା କରଦାତାମାନେ ଏବେ ITR-୧ ଫାଇଲ କରିପାରିବେ, ଯଦି ଲାଭ ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଥାଏ। ପୂର୍ବରୁ ଏପରି କରଦାତାଙ୍କୁ ITR-୨ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପଡୁଥିଲା। ଏହି ପରିବର୍ତ୍ତନ କ୍ଷୁଦ୍ର ନିବେଶକଙ୍କ ପାଇଁ ଟିକସ ଦାଖଲକୁ ସହଜ କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ।
ସଂଶୋଧିତ ITR-୧ ଫର୍ମରେ ଏକ ନୂତନ ସେଗମେଣ୍ଟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇଛି: “ଯେଉଁ ଆୟ ଉପରେ କୌଣସି ଟିକସ ଦେବାକୁ ପଡିବ ନାହିଁ, ଧାରା ୧୧୨A ଅନୁଯାୟୀ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ ଯାହା ଆୟକର ଦେବାକୁ ପଡିବ ନାହିଁ।” ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଇକ୍ୱିଟି ଶେୟାର, ଇକ୍ୱିଟି ମ୍ୟୁଚୁଆଲ ଫଣ୍ଡ କିମ୍ବା ବ୍ୟବସାୟ ଟ୍ରଷ୍ଟରେ ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ LTCG ଥିବା କରଦାତାମାନେ ITR-୧ ଫାଇଲ କରିପାରିବେ। ତଥାପି ଏହି ଫର୍ମ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ନୁହେଁ:-
-କ୍ଷଣସ୍ଥାୟୀ ପୁଞ୍ଜି ଲାଭ
-ରିଅଲ ଇଷ୍ଟେଟ ରୁ LTCG
-LTCG ଯେଉଁଠାରେ ଧାରା ୧୧୨A ଅନୁଯାୟୀ କର ଦେୟଯୋଗ୍ୟ
-ଆଗକୁ ବଢ଼ାଯାଇଥିବା କିମ୍ବା ଆଗକୁ ଆଣିଥିବା କ୍ଷତି ସହିତ ଜଡିତ ମାମଲାଗୁଡ଼ିକ
ITR-୪ ଫର୍ମ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପାଇଁ:-
ବାସିନ୍ଦା, HUF ଏବଂ ଫାର୍ମ (LLP ବ୍ୟତୀତ)
ମୋଟ ଆୟ ୫୦ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ବ୍ୟବସାୟ/ବୃତ୍ତିରୁ ଆୟ ଯାହା ଅନୁମାନିକ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଗଣନା କରାଯାଏ (ଧାରା ୪୪AD, ୪୪ADA, ୪୪AE)।
-ଧାରା ୧୧୨A ଅନୁଯାୟୀ ୧.୨୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ LTCG
ITR-୪ କେତେବେଳେ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ?
ଆପଣ ITR-୪ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ ନୁହେଁ ଯଦି:-
-ଆପଣ ଏକ କମ୍ପାନୀରେ ଜଣେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ।
-ଆପଣ ଅଣତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଶେୟାରରେ ନିବେଶ କରିଛନ୍ତି
-ଆପଣଙ୍କର ବିଦେଶୀ ସମ୍ପତ୍ତି କିମ୍ବା ଆୟ ଅଛି
-ଆପଣଙ୍କର କୃଷି ଆୟ ୫,୦୦୦ ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ।
-ଆପଣ ESOP ଉପରେ ଟିକସ ସ୍ଥଗିତ ରଖନ୍ତି
ଆୟକର ଇ-ଫାଇଲିଂ ପୋର୍ଟାଲ ୨୦୨୪-୨୫ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଅନଲାଇନ ଏବଂ ଅଫ୍ଲାଇନ ଉଭୟରେ ରିଟର୍ଣ୍ଣ ଫାଇଲ କରିବାର ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରିବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି। କରଦାତାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ଆୟର ପ୍ରକାର ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରୋଫାଇଲ ଆଧାରରେ ସଠିକ ITR ଫର୍ମ ବାଛିବାକୁ ପଡିବ। ସମସ୍ତେ ITR-୧ କିମ୍ବା ITR-୪ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଆୟକର ବିଭାଗ ଆୟର ଜଟିଳତା ସହିତ ମେଳ ଖାଉଥିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ଫର୍ମ ଜାରି କରେ।