ଓ୍ବାଶିଂଟନ୍,୧୬।୭: ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ପୁଣି ଥରେ ତାଙ୍କର ଟାରିଫ୍ ଟ୍ରମ୍ପ କାର୍ଡ ବ୍ୟବହାର କରିଛନ୍ତି। ଏଥର ଟାର୍ଗେଟ ହେଉଛି ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ। ଜୁଲାଇ ୧୫ ତାରିଖରେ ଟ୍ରମ୍ପ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ ସେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ସହିତ ଏକ ନୂତନ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମା ସ୍ବାକ୍ଷର କରିଛନ୍ତି। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରୁ ଆମେରିକାକୁ ଆସୁଥିବା ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ୧୯% ଟାରିଫ ଆଦାୟ କରାଯିବ, ଆମେରିକୀୟ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକୁ କୌଣସି ଟିକସ ବିନା ଇଣ୍ଡୋନେସିଆରେ ପ୍ରବେଶ ମିଳିବ। କିନ୍ତୁ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି, ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଏହି ଟାରିଫ ଯୁଦ୍ଧ କ’ଣ ଭାରତ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବିପଦର ଘଣ୍ଟି ବଜାଉଛି?
ଟ୍ରମ୍ପ କହିଛନ୍ତି, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ୧୯% ଟାରିଫ ଦେବ, ଏବଂ ଆମେ ଗୋଟିଏ ଟଙ୍କା ମଧ୍ୟ ଟିକସ ଦେବୁ ନାହିଁ। ଆମେ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବଜାରକୁ ପ୍ରବେଶ ପାଉଛୁ। ଏହି ଚୁକ୍ତି ସେତେବେଳେ ହୋଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଟ୍ରମ୍ପ ନିକଟରେ ଅଗଷ୍ଟ ୧ ରୁ ଟାରିଫ ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଧମକ ଦେଇ ଅନେକ ଦେଶକୁ ଚିଠି ପଠାଇଥିଲେ। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ମଧ୍ୟ ଏହି ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଥିଲା, ଯାହାକୁ ଏପ୍ରିଲରେ ୩୨% ଟାରିଫର ଚେତାବନୀ ମିଳିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଏବେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ୧୯% ଟାରିଫ ଉପରେ ଚୁକ୍ତିନାମା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ କରିଛି। ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଧମକ ପରେ ଏତେ ଶୀଘ୍ର ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ପହଞ୍ଚିଥିବା ଏହା ପ୍ରଥମ ଦେଶ।
ଏହି ଚୁକ୍ତି କେବଳ ଟାରିଫ ବିଷୟରେ ନୁହେଁ। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଆମେରିକାରୁ ୧୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର ଶକ୍ତି ସାମଗ୍ରୀ, ୪.୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର ମୂଲ୍ୟର କୃଷି ଉତ୍ପାଦ ଏବଂ ୫୦ଟି ବୋଇଂ ଜେଟ କିଣିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି। ଏହା ସହିତ, ଯଦି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦେଶ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଦେଇ ସାମଗ୍ରୀ ପଠାଇ ଟାରିଫ୍ ବଞ୍ଚାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରେ, ତେବେ ତାକୁ ଭାରୀ ଟିକସ ଦେବାକୁ ପଡିବ। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଏହା ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଚାପରେ ଆସିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହି ଚୁକ୍ତି ଭାରତ ପାଇଁ ଏକ ଶିକ୍ଷା ଯେ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଶୁଳ୍କ ଖେଳ କେତେ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇପାରେ।
ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏୟାରଲାଙ୍ଗା ହାରଟାର୍ଟୋ ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଆମେରିକୀୟ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ ଏହାର ୭୦% ଆମେରିକା ଆମଦାନୀ ଉପରେ ଟିକସ ହଟାଇବା କିମ୍ବା ହ୍ରାସ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲା। ଏହା ଶକ୍ତି, ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥ, କୃଷି ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ବଡ଼ ଚୁକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଟ୍ରମ୍ପ ଏହାକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ପାଇଲେ ନାହିଁ। ଶେଷରେ, ଇଣ୍ଡୋନେସିଆକୁ ୧୯% ଟାରିଫ୍ ପାଇଁ ରାଜି ହେବାକୁ ପଡିଲା। ଏବେ ଉଭୟ ଦେଶ ଏକ ମିଳିତ ବିବୃତ୍ତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ଚୁକ୍ତିର ବିବରଣୀ ପ୍ରକାଶ କରିବ।
ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ଟାରିଫ୍ ଯୁଦ୍ଧ କିଛି ନୂଆ ନୁହେଁ। ସେ ପୂର୍ବରୁ ଭିଏତନାମ, ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଚୀନ ସହିତ ଏପରି ଚୁକ୍ତି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି, ଯଦିଓ ସେହି ଚୁକ୍ତିଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ। ଉଦାହରଣ ସ୍ବରୂପ, ଭିଏତନାମ ସହିତ ୨୦% ଟାରିଫ୍ ଲାଗୁ କରିବା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ହେଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେଠାକାର ସରକାର ଏହା ବିଷୟରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଗତ ନଥିଲେ।
ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି ଯେ ଭାରତର ପାଳି କେବେ ଆସିବ। ଟ୍ରମ୍ପ ମଧ୍ୟ ଭାରତକୁ ଟାରିଫ୍ ବିଷୟରେ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଯଦି ଭାରତ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ଚୁକ୍ତି କରେ ନାହିଁ, ତେବେ ୧ ଅଗଷ୍ଟ, ୨୦୨୫ରୁ ଭାରତୀୟ ସାମଗ୍ରୀ ଉପରେ ଭାରୀ ଟାରିଫ୍ ଲାଗୁ ହୋଇପାରେ। ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ପୂର୍ବରୁ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି, ଏବଂ ଟ୍ରମ୍ପ ପ୍ରାୟତଃ କହିଛନ୍ତି, ଭାରତ ଭଳି ଦେଶମାନେ ଆମେରିକାର ଫାଇଦା ନିଅନ୍ତି। ଭାରତକୁ ସତର୍କ ରହିବାକୁ ପଡିବ, ନଚେତ୍ ଭାରତ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଟାର୍ଗେଟ ହୋଇପାରେ।
ସମ୍ପ୍ରତି, ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ସଚିବ ରାଜେଶ ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଏକ ଦଳ ଭାରତ-ଆମେରିକା ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ସମ୍ପର୍କରେ ପୁଣି ୱାଶିଂଟନରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ସେମାନେ ୧ ଅଗଷ୍ଟ, ୨୦୨୫ର ଶେଷ ତାରିଖ ପୂର୍ବରୁ କୃଷି ଏବଂ ଦୁଗ୍ଧଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏକ ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ସହମତ ହୋଇପାରିବ। କେନ୍ଦ୍ର ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ମନ୍ତ୍ରୀ ପୀୟୁଷ ଗୋୟଲ ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି, ଆମେରିକା ସହିତ ପ୍ରସ୍ତାବିତ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ଉପରେ ଆଲୋଚନା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ୁଛି।