ଢ଼ାକା,୨୨।୫: ଭାରତ ନିରନ୍ତର ଦୁଇ ପଡ଼ୋଶୀ ଚାଇନା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିସ୍ଥିତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି। ନିକଟରେପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ଉପୁଜିଥିଲା। ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣାକ୍ରମରେ ଚାଇନା ପାକିସ୍ତାନକୁ ନୀରବ ସମର୍ଥନ ଦେଇଥିଲା। ଏବେ ଏହି ଦୁଇ ଦେଶ ମିଳିତ ଭାବରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ସେମାନଙ୍କର ନେଟୱାର୍କ ବିସ୍ତାର କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ଭାରତ ପୂର୍ବରୁ ବିପୁଳ ନିବେଶ କରିସାରିଛି।
ଚାଇନା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର (CPEC) ବିକାଶ ଉପରେ କାମ ଚାଲିଛି। ଚୀନ ଏଥିରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ନିବେଶ କରିଛି। ଏବେ ଚାଇନା ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର କରାଯିବାକୁ ଯାଉଛି।
ଚାଇନା ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ୱାଙ୍ଗ ୟି ତାଙ୍କ ପାକିସ୍ତାନୀ ପ୍ରତିପକ୍ଷ ଇସାକ ଦାର ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ଆମିର ଖାନ ମୁତାକିଙ୍କୁ ବେଜିଂରେ ଆତିଥ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ‘ଚାଇନା-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର’ (ସିପିଇସି)ର ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ସମ୍ପର୍କରେ ତିନି ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁକ୍ତିନାମା ହୋଇଛି।
ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ CPECର ଅର୍ଥ:
ଚାଇନା-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର (ସିପିଇସି) ପାକିସ୍ତାନ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ରାସ୍ତା ଏବଂ ରେଳ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ଏବଂ ସଂଯୋଗ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି। ଏହା ଏକ ଖଣିଜ ସମୃଦ୍ଧ ଅଞ୍ଚଳ, ଯାହା ଭବିଷ୍ୟତରେ ଏକ ଆର୍ଥିକ ଶକ୍ତି କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇପାରିବ। CPEC ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନେଟୱାର୍କକୁ ଚାଇନାର ପଶ୍ଚିମ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ନେଟୱାର୍କ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବ। ଏହା ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ।
-ଏହା ଚାଇନାର ML-୧ ରେଳ ଲାଇନକୁ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ମାଲ ପରିବହନ କରିଡର ସହିତ ସଂଯୋଗ କରିବ।
-ଏଥିରେ ତୋରଖାମ ଏବଂ ସ୍ପିନ ବୋଲଡକ କ୍ରସିଂ ପଏଣ୍ଟ ଦେଇ ଏକ ରାଜପଥ ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ।
-ଏହା ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଲିଥିୟମ ଭଣ୍ଡାର ପ୍ରତି ଚାଇନାର ପ୍ରବେଶକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବ।
-ଇରାନ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଏସିଆ ମଧ୍ୟରେ ଗ୍ୟାସ ଏବଂ ତୈଳ ପାଇପଲାଇନ ବିଛାଇବା ସହଜ ହେବ।
-ସେହିଭଳି ଯଦି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ, ତେବେ ସାମରିକ ବାହିନୀର ମୋବିଲାଇଜେଶନ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ।
ଚାଇନା-ପାକିସ୍ତାନ ଅର୍ଥନୈତିକ କରିଡର (ସିପିଇସି) ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତର ଆପତ୍ତି ରହିଛି। ଭାରତର ଆପତ୍ତି ହେଉଛି ଯେ CPEC ପାକିସ୍ତାନ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀର ଦେଇ ଯାଉଛି, ଯାହାକୁ ଭାରତ ନିଜର ଅଂଶ ବୋଲି ଦାବି କରି ଆସୁଛି। ଚାଇନାର ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଭାରତର ସାର୍ବଭୌମତ୍ୱ ବିରୋଧୀ ବୋଲି ଭାବେ।
ଦ୍ୱିତୀୟତଃ, ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପକୁ ଭାରତ ଚାଇନା ଘେରିବାର ରଣନୀତି ଭାବରେ ଦେଖୁଛି। ଏହି ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ, ଚାଇନା କେବଳ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ କରୁନାହିଁ ବରଂ ଏହାର ସାମରିକ କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି କରୁଛି।
କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଚାବାହାର ବନ୍ଦର ମାଧ୍ୟମରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂଯୋଗୀକରଣରେ ଭାରତ ବହୁ ପରିମାଣରେ ନିବେଶ କରିଛି। CPEC ଏହାର ନିବେଶକୁ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇବ। ସେହି ସମୟରେ, ଚାଇନାର ପାଣ୍ଠି ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ଗୁଇନ୍ଦା ସହାୟତା ସହିତ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ମୌଳବାଦ ପୁଣି ଥରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ।