କୁହାଯାଏ ମଣିଷ ବଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ୩ଟି ଜିନିଷ ନିହାତି ଜରୁରୀ। ଖାଦ୍ୟ, ପାନୀୟ ଓ ବାସଗୃହ। ଦିନେ ଖାଦ୍ୟ ଛାଡି ଆମେ ରହିପାରିବା ହେଲେ ବିନା ପାଣିରେ ଆମେ ଘଡିଏ ବି ବଞ୍ଚି ପାରିବା ନାହିଁ। କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି ସବୁବେଳେ ପାଣି ଉପଲବ୍ଧ ହେଉଥିବାବେଳେ ମହାକାଶରେ ପାଣି ମିଳେ ନାହିଁ । ତେବେ ମହାକାଶକୁ ଯାଉଥିବା ମହାକାଶଚାରୀମାନେ କିପରି ବିନା ପାଣିରେ ରୁହନ୍ତି। ଜାଣି ତାଜୁବ ହେବେ ଯେ ମହାକାଶଚାରୀମାନେ ମହାକାଶରେ ପାଣି ପିଇପାରନ୍ତି ନାହିଁ। ସେମାନେ ନିଜ ପରିସ୍ରା ପିଅନ୍ତି। ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗୁଥିଲେ ବି ଏହା ସତ। Astronauts ମାନେ ମହାକାଶରେ ନିଜ ପରିସ୍ରା ଛାଣି ପିଅନ୍ତି। ମହାକାଶରେ ପାଣି ନ ମିଳିବାରୁ ସେମାନେ ପରିସ୍ରାକୁ ଫିଲ୍ଟର କରି ପାନୀୟ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି।
ମହାକାଶ ଜଗତ ରହସ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ; ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହି ରହସ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ବୁଝିବା ଏବଂ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ନିରନ୍ତର ନୂଆ ଗବେଷଣା କରୁଛନ୍ତି। ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଗବେଷଣାର ଫଳସୱରୂପ ଆଜି ମଣିଷ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିପାରିଛି। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କୁ ମହାକାଶକୁ ପଠାଯାଏ, ତାଙ୍କ ପାଇଁ ବହୁତ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରାଯାଏ, ଯେପରିକି ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ, ମହାକାଶଯାନରେ ଥିବା ସାମଗ୍ରୀର ଓଜନ, ଏବଂ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଫସି ରହିଲେ ପାଣିର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ।
ଅନେକ ଥର ମହାକାଶ ଅଭିଯାନ ସମୟରେ, ଏପରି ହୁଏ ଯେ ମହାକାଶଚାରୀମାନେ ଏକ ଛୋଟ ମିଶନ ପାଇଁ ଯାଆନ୍ତି, କିନ୍ତୁ କୌଣସି କାରଣରୁ ସେଠାରେ ଫସି ଯାଆନ୍ତି। ଉଦାହରଣ ସୱରୂପ, ଗତ ବର୍ଷ ଜୁନ ମାସରେ, ଆମେରିକୀୟ ମହାକାଶ ସଂସ୍ଥା ନାସାର ମହାକାଶଚାରୀ ସୁନିତା ୱିଲିୟମ୍ସ ଏବଂ ବୁଚ ୱିଲମୋର ୮ ଦିନିଆ ମିଶନରେ ଯାଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ତ୍ରୁଟି ଯୋଗୁଁ ସେମାନେ ୨୦୦ ଦିନରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ସେଠାରେ ଫସି ରହିଛନ୍ତି। ଏବେ ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ଏହା ଆସୁଥିବ ଯେ ଏତେ ଦିନ ଧରି ଫସି ରହିବା ପରେ ସେମାନେ ମହାକାଶରେ ପାଣି କିପରି ପିଉଥିବେ। ଶୌଚାଳୟ କିପରି ଯାଉଥିବେ।
ମହାକାଶଯାନରେ ଥିବା ଶୌଚାଳୟଗୁଡ଼ିକ ବହୁତ ଭିନ୍ନ। ଶୂନ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱାକର୍ଷଣ ଯୋଗୁଁ, ମହାକାଶରେ ଥିବା Astronauts ମାନଙ୍କୁ ମନରେ ରଖି, ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହାତ ଧରି ରଖିବା ଏବଂ ପାଦ ଧରି ରଖିବା ପାଇଁ ଶୌଚାଳୟ ତିଆରି କରାଯାଇଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଏଥିରେ ଏକ ସୱତନ୍ତ୍ର ଭାକ୍ୟୁମ ଲଗାଯାଇଛି, ଯାହା ଶୌଚାଳୟର ଅଳିଆକୁ ଟାଣି ଟାଣି ଏକ ଟାଙ୍କିକୁ ନେଇଯାଏ।
ସେହିପରି ମହାକାଶଯାନରେ ପରିସ୍ରା ପାଇଁ ଏକ ସୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରକାରର ଭାକ୍ୟୁମ ପାଇପ ମଧ୍ୟ ଲଗାଯାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ମୂତ୍ର ଏବଂ ମଳକୁ ମହାକାଶରେ ପୃଥକ ଟାଙ୍କିରେ ରଖାଯାଇଛି। ଏହା ପଛରେ କାରଣ ହେଉଛି ଯେ ପରିସ୍ରା ଥିବା ପୃଥକ ଟାଙ୍କିକୁ ରିସାଇକଲ କରାଯାଏ ଏବଂ ତା’ପରେ ସେବନ କରାଯାଏ।
ମହାକାଶରେ ପରିସ୍ରାକୁ ପୁନଃଚକ୍ରିତ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। କାରଣ ସେଠାକୁ ପାଣି ଆଣିବା ବହୁତ ମହଙ୍ଗା। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ପୃଥିବୀରୁ ମହାକାଶ ଷ୍ଟେସନକୁ ଗୋଟିଏ ଗ୍ୟାଲନ ପାଣି ପରିବହନ ପାଇଁ $83,000 ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ। ସେହି ସମୟରେ, ଜଣେ ମହାକାଶଚାରୀଙ୍କୁ ପିଇବା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଦୈନିକ 12 ଗ୍ୟାଲନ ପାଣି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ। ଏହା ମିଶନର ଖର୍ଚ୍ଚକୁ ବହୁତ ବୃଦ୍ଧି କରିବ, ଏବଂ ଏକାଥରେ ଅତ୍ୟଧିକ ପାଣି ପଠାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। କାରଣ ଏହା ବିମାନର ଓଜନ ବୃଦ୍ଧି କରିବ। ଏହି କାରଣରୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏକ ଫିଲ୍ଟର ସିଷ୍ଟମ ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ପରିସ୍ରାକୁ ଫିଲ୍ଟର କରି ପାନୀୟ ଜଳରେ ପରିଣତ କରାଯାଏ।